معراج

معراج از دیدگاه امام خمینی (س)

امام خمینی (س) معراج را از امور مورد اتفاق میان مسلمانان می داند و با تاکید بر جسمانی بودن معراج و اینکه بدون اثبات تجرد نفس نمی تواند به آسانی معراج جسمانی را اثبات کرد، در تقریر معنای جسمانی بودن معراج معتقد است که روح مجرد تام پیامبر (ص) هنگامی که خواست تمام عوالم را سیر کند، جسم آن حضرت مجذوب روح شریف ایشان بود و به تبعیت و جذبه آن روح، معراج جسمانی اتفاق افتاد؛ البته مراد از معراج این نبود که پیامبر، عالم اجسام علوی و کُرات جسمانی را ببینند بلکه نظر به عوالم، تجرد و عقول قادسه بوده است و مرکب براق پیامبر هم یک مرکب مادی و معمولی نبود بلکه از موجودات مجرد بوده که از بهشت نازل شده بود.(۱) به باور امام خمینی (س) پیامبر (ص) در شب معراج از عالم ماده به عالم عقل و رفته، سپس از عالم عقل و مقام جبرئیل نیز عبور کرده،(۲) به افق احدیت جذب شده و از عالم جبروت و لاهوت نیز عبور کرد.(۳) به اعتقاد حضرت امام از جمله ره آورد های معراج که پیامبر از این سفر آورده بود، نماز بود. در واقع نماز پیامبر در شب معراج نقشه تجلیات حق است؛ زیرا چگونگی حرکت اعضای بدن به هنگام رکوع، سجود، قیام و قعود، تابع چگونگی ظهور جمال محبوب است(۴) و در حقیقت تمثل عینی تجلیات حق بر قلب پیامبر در شب معراج است.

امام خمینی (س) معراج را در نگاه عرفانی همان قرب وصول به فنای الهی می داند که با عروج به معراج قرب و افق قدس و محفل انس به قِدم عبودیت و فقر می باشد که با رفع غبار انانیت محقق می شود.(۵) حضرت امام نهایت قرب فرائض را غایت معراج صعودی پیامبر می داند که برای هیچ یک از انبیاء و اولیای الهی حاصل نمی شود. از این رو بدون عبودیت نمی توان به معراج حقیقی مطلق رسید؛ بنابراین معراج عرفانی، عروج از بعُد مادی به منتهای بُعد غیر مادی و رسیدن به مقصد اصلی یعنی قرب الهی است.(۶)

(۱) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۳، ص۵۲-۵۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵ معراج جسمانی؛ خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۲۸۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. براق

(۲) خمینی، روح الله، شرح دعاء السحر، ص۸۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۶. لیلة المعراج

(۳) خمینی، روح الله، سرّ الصلاة، ص۹۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. لاهوت

(۴) خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۳۵۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. نقشه تجلیات

(۵) خمینی، روح الله، سرّ الصلاة، ص۸۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. انس

(۶) خمینی، روح الله، دانشنامه امام خمینی (س)، ج۱۰، ص۱۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۴۰۰.

. انتهای پیام /*