عدل الهی
عدل الهی از دیدگاه امام خمینی (س)
امام خمینی (س) عدل را از صفات کمالی می داند که حق تعالی بر اساس آن نظام عالم را بنا کرده است.(۱) امام خمینی (س) در نگاه عرفانی، اعتدال هر موجودی را مظهریت از اسمای الهی می داند؛ بدین معنا که موجود، به صورت کامل و تمام، مظهر تمامی اسما یا صفات خداوند باشد؛ به گونه ای که مظهریت از اسمی بر اسم دیگر غلبه نداشته باشد و مظهر همه اسما به صورت مساوی باشد. انسان کامل یکی از مظاهر و حقایق وجودی است که در او عدل مطلق و استقامت مطلقه به معنای مظهریت همه اسما و صفات الهی به صورت اعتدال تام و بر صراط مستقیم ظهور یافته است.(۲)
امام خمینی (س) به عدل الهی از سه منظر توجه نموده است: ۱- عدالت در تکوین: عدل الهی اقتضا می کند که به هر موجودی کمال لایق آن را بدهد.(۳) امام از مصادیق عدالت تکوینی خداوند را یکسان بودن همه افراد بشر در هدف خلقت و نبود تفاوت میان انسان ها می داند لذا؛ نور عدل الهی بر همه به صورت یکسان می تابد و تنها برتری افراد به تقوا است.(۴) ۲- عدالت در تشریع: امام خمینی (س) با تاکید بر عدالت در تشریع خاطرنشان می کند که مقتضای عدالت این است که دین در بیان احکام و قوانین و بیان معارف و حقایق که مقصد اصلی ادیان الهی است، در اوج و کمال خود باشد در غیر این صورت نقص در شریعت و خلاف عدل الهی است.(۵) ۳- عدالت در جزا: عدل الهی اقتضا می کند خداوند افراد مطیع را پاداش و افراد عاصی را مواخذه کند؛ البته این مواخذه بر اساس ابلاغ و رسیدن احکام و تکالیف به بنده و فراهم بودن امکانات انجام فعل است و عقاب بندگان بدون ابلاغ احکام و ارسال رسل، خلاف عدالت الهی و حکم عقل است.(۶) از این رو از رو عدل الهی اقتضا می کند افرادی که مستضعف هستند و از مراکز تمدن دور بوده اند و هیچ آگاهی از اسلام ندارند و همچنین افرادی که بر اساس اعتقاد و اطمینان به صحت دین خود، اعمال و تکالیفی انجام داده اند و به دین اسلام توجه نداشته اند مشمول عذاب جهنم نکند.(۷)
(۱) خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۱۱۳-۱۱۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. عدل خدای تعالی
(۲) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۱۴۸-۱۴۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۲. عدالت مطلقه
(۳) خمینی، روح الله، مصباح الهدایه، ص۵۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۶. کل ذی حق
(۴) خمینی، روح الله، صحیفه امام، ج۶، ص۴۵۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹. نور عدالت الهی
(۵) خمینی، روح الله، آداب الصلاة، ص۲۹۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۸. خلاف عدل الهی
(۶) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی (س)، ج۳، ص۴۸۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۵ عادل؛ خمینی، روح الله، تهذیب الاصول، ج۳، ص۸۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۷. العادل
(۷) خمینی، روح الله، دانشنامه امام خمینی (س)، ج۷، ص۲۳۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۴۰۰
.
انتهای پیام /*