نماز طواف از دیدگاه امام خمینی (س)

نماز طواف

نماز طواف از دیدگاه امام خمینی (س)

نظرات فقهی امام خمینی (س) درباره نماز طواف در کتاب های فتوایی ایشان از جمله تحریرالوسیله و مناسک حج (امام خمینی (س))|مناسک حج بیان شده است.

حکم نماز طواف

بعد از طواف، دو رکعت نماز برای طواف واجب است، و بنابر احتیاط واجب|احتیاط (واجب) باید بعد از طواف به خواندن نماز شتاب کند. و کیفیت آن مانند نماز صبح است و در هر دو رکعت خواندن هر سوره ای غیر از عزائم (چهار سوره سجده دار) جایز است، و در رکعت اول سوره توحید و در رکعت دوم سوره جحد مستحب است، و بلند و آهسته خواندن قرائت جایز است.(۱)

طواف و نماز طواف نساء در عمره تمتع

کسی که برای عمره تمتع محرم (حج)|محرم شده است بعد از سعی «احتیاطاً هفت دور طواف نساء به جا می آورد، پس از آن دو رکعت نماز طواف نساء می خواند؛ اگر چه اقوی آن است که طواف نساء و نماز آن واجب نیست.»(۲)

نماز طواف بچه غیر ممیز

محرم نمودن (به حج بردن) بچه غیر ممیّز برای ولیّ مستحب است، ... و او را به وضو و نماز طواف امر کند، و اگر نتواند ولیّ از طرف او نماز بخواند، اگر چه احتیاط آن است که خود بچه هم صورت وضو و نماز را به جا آورد، و احتیاط بیشتر آن است که اگر بچه توانایی به جا آوردن وضو نداشت، خود ولیّ او را وضو دهد.(۳)

محل نماز طواف واجب

واجب است که نماز طواف نزد مقام ابراهیم (علیه السلام) باشد و احتیاط (واجب) آن است که پشت مقام باشد، و هرچه نزدیک به مقام باشد افضل است، لیکن نه به گونه ای که برای مردم مزاحمت ایجاد شود. و اگر به خاطر ازدحام جمعیت ممکن نباشد که در پشت مقام بخواند، در نزد مقام در طرف راست یا چپ آن می خواند. و اگر ممکن نباشد که نزد مقام بخواند هر یک از پشت مقام و دو طرف آن را که به مقام نزدیک تر است برای خواندن نماز اختیار می کند. و اگر هر دو نسبت به مقام مساوی بودند، پشت مقام را انتخاب می نماید. و اگر دو طرف نزدیک تر از پشت باشند، لیکن همه آن ها از اینکه نزد مقام به آن گفته شود خارج باشند بعید نیست که به خواندن نماز در پشت، اکتفا شود، لیکن احتیاط مستحب|احتیاط (مستحب) آن است که نماز دیگری در یکی از دو طرف با مراعات نزدیک تر بودن بخواند و احتیاط (مستحب) آن است که در صورت امکان نماز را پشت مقام اعاده کند اگر بعد از خواندن آن تا وقتی که وقت سعی تنگ شود تمکّن پیدا نماید.(۴)

نماز طواف با عدم توانایی بر قرائت صحیح

اگر توانایی بر قرائت صحیح نداشته باشد و برایش ممکن نباشد که یاد بگیرد به همان نحوی که برایش ممکن است نماز را می خواند و صحیح است. و اگر تلقین کردن به او ممکن است احتیاط همین است. و احتیاط (مستحب) آن است که به شخص عادل ی اقتدا کند لیکن نباید به آن اکتفا کند، همان طور که به نایب نباید اکتفا نماید.(۵)

شک در نماز طواف

شک در عدد رکعات نماز طواف سبب بطلان آن است و بعید نیست که ظن (اصول)|گمان در عدد رکعات اعتبار داشته باشد. و این نماز در احکام مانند بقیه نمازهای واجب است.(۶)

فراموشی نماز طواف واجب

اگر نماز طواف را فراموش کند هر وقتی یادش بیاید باید آن را نزد مقام بخواند. و اگر در بین سعی یادش بیاید برمی گردد و نماز را می خواند سپس از هرجا که سعی را قطع نموده است آن را تمام می کند و سعی اش صحیح است. و اگر بعد از اعمالی که بعد از نماز باید آن ها را انجام دهد یادش بیاید، اعاده آن اعمال بعد از نماز واجب نیست. و اگر در جایی یادش بیاید که برایش برگشتن به مسجدالحرام مشقّت دارد نماز را در همان جا ولو اینکه شهر دیگری باشد می خواند و برگشتن به حرم واجب نیست ولو اینکه آسان باشد. و کسی که حکم را نمی داند در تمام احکام در حکم شخصی است که فراموش کرده است.(۷)

وجوب قضا نماز طواف

اگر انسان از دنیا برود و «بر عهده او نماز طواف باشد قضای آن بر فرزند بزرگ ترش واجب است.»(۸)

(۱) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۶۱، کتاب الحج، القول: فی صلاة الطواف، مسألة۱.

(۲) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۷، کتاب الحج، القول: فی صورة حج التمتع إجمالا. عدم وجوب طواف النساء

(۳) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۳۹۰، کتاب الحج، القول: فی شرائط وجوب حجة الإسلام، مسألة۱. و یامره بالوضوء

(۴) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۶۱، کتاب الحج، القول: فی صلاة الطواف، مسألة۳.

(۵) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۶۲، کتاب الحج، القول: فی صلاة الطواف، مسألة۶.

(۶) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۶۱، کتاب الحج، القول: فی صلاة الطواف، مسألة۲.

(۷) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۶۱، کتاب الحج، القول: فی صلاة الطواف، مسألة۴.

(۸) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۶۲، کتاب الحج، القول: فی صلاة الطواف، مسألة۵.