فسخ نکاح
فسخ نکاح از دیدگاه امام خمینی (س)
در متون فقهی بعضی از عیوب ذکر شده است که فی الجمله سبب جواز فسخ نکاح می شود. و «این عیوب بر دو قسم است: مشترک و مختص (۱)»
۱ - عیوب مشترک بین زوجین
الف) جنون.
و آن عبارت است از اختلال عقل، ولی اغماء و مرض صرع که موجب پیدا شدن حالت معهودی در بعضی از اوقات می شود از دیوانگی نیست. و هرکدام از زوجین حق دارند با جنون طرفش ازدواج را فسخ نمایند؛ که در جنون مرد به طور مطلق است؛ چه دیوانگی او قبل از عقد باشد و زن آن را نداند، یا بعد از عقد و قبل از وطی، یا بعد از وطی، حادث شود، البته در آنچه که بعد از عقد پیدا شود درصورتی که به حدی نرسد که اوقات نماز را نشناسد، تأمل و اشکال است؛ پس احتیاط ترک نشود و اما در زن پس در موردی است که قبل از عقد باشد و مرد آن را نداند؛ نه آن که بعد از عقد پیدا شود. و در جنونی که موجب خیار فسخ است بین همیشگی و ادواری آن فرق نمی کند؛ اگرچه عقد در حال افاقه او واقع شود. چنان که در این حکم بین ازدواج ازدواج دائم|دائم و ازدواج منقطع|منقطع ظاهراً فرقی نیست. (۲)
ب) جذام.
ج) برص (پیسی).
از دیدگاه امام خمینی «جذام» و «برص» از عیوب مرد که موجب حق فسخ برای زن باشد نیست (۳) و ایشان در کتاب تحریرالوسیله، تنها از جنون به عنوان عیب مشترک سخن گفته است. (۴)
۲ - عیوب مختص به زوج
الف) خصاء «به سبب «خصاء» که کشیدن بیضه ها یا کوبیدن آن ها است، زن می تواند در صورتی که قبل از عقد بوده و زن آن را نمی دانسته است، عقد را فسخ نماید (۵)»
ب) عنن (به فتح عین و نون) یا عنه (به ضم عین)
در تحریرالوسیله در بیان تعریف عنن آمده است «و آن بیماری و مرضی است که مانع برخاستن آلت رجولیّت می شود، به طوری که از دخول کردن عاجز باشد؛ پس درصورتی که مطلقا از وطی عاجز باشد، زن می تواند فسخ نماید، ولی اگر نتواند او را وطی نماید و لیکن بر وطی غیر او توانایی داشته باشد، آن زن حق خیار فسخ ندارد.
در خیار فسخ به سبب عنن فرقی نمی کند که قبل از عقد موجود باشد یا بعد از آن پیدا شود؛ لیکن به شرطی که وطی آن زن و لو یک مرتبه حتی در دبر از او واقع نشده باشد. ولی اگر او را وطی کند و پس از آن، عنن پیدا شود به طوری که به طور کلی بر مقاربت قدرت نداشته باشد خیار فسخی برای زن نیست. (۶)
ج) جب (به فتح جیم). و آن به شرطی عیب موجب خیار فسخ شمرده می شود «که چیزی از آن باقی نمانده باشد که وطی با آن ممکن باشد و لو به قدر حشفه. و در موردی که این چنین باشد و جلوتر از عقد هم بوده باشد، زن می تواند آن را فسخ نماید. و اما اگر بعد از عقد باشد در آن تأمل است، بلکه اگر بعد از عقد باشد مطلقا یعنی چه قبل از وطی باشد یا بعد از آن، بعید نیست که خیار فسخ نداشته باشد. (۷)
(۱) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ص: ۳۱۴، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس. العیوب
(۲) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ص: ۳۱۴، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس. اختلال العقل
(۳) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ص: ۳۱۵، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس، مسألة ۳.
(۴) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ص: ۳۱۴، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس. العیوب
(۵) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ص: ۳۱۴، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس. الخصاء
(۶) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ص: ۳۱۴، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس. العنن
(۷) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ص: ۳۱۴، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیار الفسخ و التدلیس. الجب
.
انتهای پیام /*