عهد (فقه)
عهد از دیدگاه امام خمینی (س)
عهد و پیمانی که آدمی با پروردگار متعال می بندد هم به صورت مُطلَق واقع می شود و هم مُعلَّق، مانند نذر (۱)، عهد مطلق آن است که عهد بر انجام و یا ترک یک عمل، مشروط به تحقق یا عدم تحقق چیزی و برآورده شدن حاجتی نباشد. و عهد معلق آن است که مشروط بر پیدایش و یا عدم پیدایش امری و اجابت حاجت انسان از سوی خداوند باشد.
تکلیف عهد کننده
اگر به عهد خود عمل نکند، باید کفاره بدهد و عمل نکردن از روی اختیار باشد. (۲) و مخالفت با عهد بعد از انعقاد آن موجب کفاره است و اظهر آن است که کفاره آن، کفاره کسی است که روزه یک روز ماه رمضان را افطار کرده است (۳)؛
لوازم عهد
لزوم خواندن صیغه
عهد به مجرد نیت منعقد نمی شود، پس در عهد هم مثل نذر باید صیغه خوانده شود و صورت آن «عاهدت الله» یا «علیّ عهدالله» است. (۴)
عدم قبح عمل
کاری را که انسان عهد می کند انجام دهد، نباید ترکش بهتر از انجام آن باشد. به بیان دیگر آنچه انسان بر آن عهد می بندد مانند قسم است که در آن معتبر است از جهت دین یا دنیا مرجوع نباشد؛ و رجحان داشتن معتبر نیست چه رسد به طاعت بودن؛ لذا اگر کسی بر انجام کار مباحی عهد بندد عملاً به آن لازم می شود و اگر عهد ببندد بر انجام کاری که ترک آن بهتر است و لو از جهات دنیایی یا عهد ببندد بر انجام ندادن کاری که انجامش بهتر است هرچند از جنبه دنیایی، منعقد نمی شود. (۵)
و اگر کاری هنگام عهد بستن مرجوح نباشد اما بعد از عهد و انعقاد آن، مرجوح گردد عهد منحل می شود (۶) و دیگر عمل به آن لازم نیست.
شرایط معلَّقٌ عَلَیه در عهد مشروط
ظاهر آن است عهد اگر عهد مشروط است در کاری که عهد، معلق و مشروط بر آن می شود، معتبر است هر آنچه در شرطِ نذرِ مشروط، معتبر است. (۷)
(۱) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ۱۳۲، کتاب الأیمان و النذور/ العهد، القول فی العهد.
(۲) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ۱۳۲، کتاب الأیمان و النذور/ العهد، مسألة ۲۶
(۳) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ۱۳۳، کتاب الأیمان و النذور/ العهد، القول فی العهد.
(۴) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ۱۳۲، کتاب الأیمان و النذور/ العهد، القول فی العهد.
(۵) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ۱۳۳، کتاب الأیمان و النذور/ العهد، القول فی العهد.
(۶) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ۱۳۳، کتاب الأیمان و النذور/ العهد، القول فی العهد.
(۷) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۳، تحریرالوسیلة، ج ۲، ۱۳۲، کتاب الأیمان و النذور/ العهد، القول فی العهد.
.
انتهای پیام /*