صدقات واجب
صدقات واجب از دیدگاه امام خمینی (س)
۱- تعریف صدقه
صدقه اعطا و تسلیط به قصد تملیک مجانی و قربة الی الله است.
۲- اهمیت و فضیلت صدقه:
حبّ دنیا مبدأ و منشأ تمام مفاسد است، بر انسان عاقل علاقهمند به سعادت خود لازم است این درخت را از دل ریشهکن کند. و طریق علاج عملی، آن است که معامله به ضدّ کند: پس اگر به مال ومنال علاقه دارد، با بسط ید و صدقات واجبه و مستحبّه ریشه آن را از دل بکند. و یکی از نکات صدقات همین کم شدن علاقه به دنیا است، ولهذا مستحبّ است که انسان چیزی را که دوست میدارد و مورد علاقهاش هست صدقه دهد، چنانچه در کتاب کریم الهی میفرماید: «لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّی تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ». (۱)
امام خمینی (س) در تحریرالوسیلة در باره فضیلت صدقه آورده است: درباره فضیلت صدقه که زکات را هم شامل می شود روایت شده است که: «همانا خداوند صدقه را پرورش می دهد همان گونه که یکی از شما فرزند خود را پرورش می دهد تا این که روز قیامت آن را ملاقات می کند درحالی که مانند کوه احد باشد» و «همانا صدقه از مرگ بد جلوگیری می کند» و «صدقه پنهانی شعله های غضب پروردگار را فرومی نشاند» (۳)
۲- انواع صدقه
صدقه بر دو نوع است: واجب و مستحب
۲.۱- انواع صدقه واجب
در کتاب زکات از دو نوع صدقه واجب بحث شده است: زکات مال و زکات بدن که به آن فطره هم گفته می شود. (۴)
۳- شرایط وجوب زکات مال
۳.۱- بلوغ و عقل و آزاد بودن، (۵)
۳.۲- ملک (مالک بودن)
بنابراین زکات هبه و قرض واجب نیست مگر بعد از قبض و تحویل گرفتن آن ها؛ زیرا گیرنده آن ها بعد از تحویل گرفتن مالک آن ها شود و قبل از تحویل گرفتن مالک چیزی نیست تا زکات آن بر او واجب شده باشد. همین طور هست در وصیت تملیکی، پس مالی که برای کسی وصیت شده است زکات ندارد مگر بعد از وفات وصیت کننده و قبول وصیت توسط موصی له. (۶)
۳.۳- تمکن کامل از تصرف در مال
در مالی که انسان قدرت و امکان تصرف کامل در آن را ندارد زکات واجب نیست. به همین جهت در وقف زکات نیست اگرچه وقف خاص باشد؛ و در ثمره و نمای وقف عام زکات نیست هرچند که آن عنوان عام، منحصر در یک شخص شده باشد. (۷)
۳.۴- رسیدن به حدنصاب (۸)
رسیدن مال به نصاب معین در وجوب زکات شرط است. که در کتاب های فقهی به تفصیل آمده است.
(۱) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۴۸ ؛ آداب الصلوة (آداب نماز) ص۶۳
(۲) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۲، تحریرالوسیلة، ج ۱، ص: ۳۲۸، کتاب الزکاة.
(۳) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۲، تحریرالوسیلة، ج ۱، ص: ۳۲۸، کتاب الزکاة.
(۴) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۲، تحریرالوسیلة، ج ۱، ص: ۳۲۸، کتاب الزکاة.
(۵) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۲، تحریرالوسیلة، ج ۱، ص: ۳۲۹، کتاب الزکاة، مسألة ۱
(۶) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۲، تحریرالوسیلة، ج ۱، ص: ۳۲۹، کتاب الزکاة، مسألة ۱
(۷) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۲، تحریرالوسیلة، ج ۱، ص: ۳۲۹، کتاب الزکاة، مسألة ۱
(۸) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۲، تحریرالوسیلة، ج ۱، ص: ۳۲۹، کتاب الزکاة، مسألة ۱
.
انتهای پیام /*