حج کودک
حج کودک از دیدگاه امام خمینی (س)
مفهوم حج و اهمّیت آن
امام خمینی (س) در تحریرالوسیله می نویسد: و هو من أرکان الدین ، و ترکه من الکبائر(۱)
عدم وجوب حج بر کودک
به اتّفاق فقها بر کودک، هرچند ممیّزِ مراهق (نزدیک به بلوغ) باشد و دیگر شرایط وجوب را هم دارا باشد، واجب نیست. بر همین اساس در تحریرالوسیله آمده است «و اگر بچه ممیّز حج به جا آورد صحیح است، و لیکن کفایت از حجة الإسلام نمی کند هرچند که غیر از بلوغ همه شرایط را دارا باشد.»(۲)
مشروعیّت حج کودک
عقیده امام خمینی (س) (س) حج و به طور کلی هرآنچه که متعلق نذر (قرآن)|متعلق نذر قرار می گیرد به سبب نذر متصف به وجوب نمی گردد بلکه آنچه که به واسطه انعقاد نذر بر نذرکننده واجب می شود عنوان «وفاء به نذر» است نه چیز دیگر؛ و منذور بر همان حکمی که قبل از نذر بوده باقی است.
امام (س) این نکته را در تعلیقاتشان بر عروه در ابواب مختلف بیان نموده اند. مثل باب طهارت که فرموده اند: «لا یصیر الوضوء واجباً بالنذر و مثله، بل الواجب هو عنوان الوفاء بالنذر.»(۳) و یا در باب نکاح که این متن عروه را که می گوید: «فقد یجب بالنذر»(۴) مورد مناقشه قرار داده و می نویسند: «مرّت المناقشة فی وجوب المنذور بعنوانه الذاتی، بل الواجب هو عنوان الوفاء بالنذر، و إنّما ینطبق فی الخارج علی المنذور و الخارج لیس ظرف تعلّق الوجوب، و کذا الحال فی العهد و الیمین ...»(۵) و به همین لحاظ است که برخلاف صاحب عروه و دیگران، عنوان مبحث را در تحریرالوسیله با حذف «الواجب» عبارت «القول: فی الحجّ بالنذر و العهد و الیمین »(۶) قرار داده اند.
استحباب حج
امام خمینی (س) (سلام الله علیه) نه تنها حج بچه ممیز را صحیح می داند(۷) همان طور که گذشت بلکه معتقدند بر ولی بچه غیر ممیز مستحب است محرم (حج)| محرم نمودن (به حج بردن) او، به این ترتیب که او را مُحرم نماید و دو جامه احرام را به او بپوشاند و از طرف او نیّت نماید و در صورت امکان لبیک گفتن را به او تلقین کند، وگرنه ولیّ از طرف او لبّیک بگوید و او را از چیزهایی که در حال احرام جایز نیست دور بدارد و به هر یک از کارهای احرام امر کند و اگر توانایی انجام هیچ یک از آن ها را نداشته باشد از طرف او نیابت کند و او را طواف و سعی دهد و در عرفات و مشعر و منا او را وقوف دهد و به او امر کند که رمی نماید، و در صورتی که نتواند، ولیّ از طرف او رمی نماید و او را به وضو و نماز طواف امر کند، و اگر نتواند ولیّ از طرف او نماز بخواند، اگر چه احتیاط آن است که خود بچه هم صورت وضو و نماز را به جا آورد، و احتیاط بیشتر آن است که اگر بچه توانایی از آوردن وضو نداشت، خود ولیّ او را وضو دهد.(۸)
(۱) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۳۸۹، کتاب الحج. ارکان
(۲) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۳۹۰، کتاب الحج. لو حج الصبی
(۳) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۵، العروة الوثقی مع تعالیق الإمام الخمینی، ج۱، ص۱۲۷، کتاب الطهارة، فصل فی غایات الوضوء. لایصیر الوضوء
(۴) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۵، العروة الوثقی مع تعالیق الإمام الخمینی، ج۲، ص۶۰۴، کتاب النکاح، مسألة ۴. فقد یجب
(۵) موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۵، العروة الوثقی مع تعالیق الإمام الخمینی، ج۲، ص۶۰۴، کتاب النکاح، مسألة ۴. المناقشة
(۶) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۰۸، کتاب الحج، القول: فی الحجّ بالنذر و العهد و الیمین.
(۷) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۳۹۰، کتاب الحج. لو حج الصبی
(۸) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۳۹۰، کتاب الحج، مسألة ۱. لو حج الصبی
.
انتهای پیام /*