آب مضاف
آب مضاف و احکام آن از دیدگاه امام خمینی (س)
اقسام آب
آب در یک تقسیم بندی بر دو قسم است: آب مطلق و آب مضاف.
آب مطلق
و به تعریف جامع و مستفاد از تحریرالوسیله(۲) امام خمینی (س)، آب مطلق آبی است که فشرده اجسام مثل آب هندوانه و انار نبوده و یا ممزوج با چیز دیگر به طوری نشده باشد مثل آب شکر (شربت) و آب نمک که به آن آب (بدون قید) گفته نشود.
آب مضاف
تحریرالوسیله در بیان تعریف آب مضاف آورده است: «الماء: إمّا مطلق ، أو مضاف کالمعتصر من الأجسام، کماء الرقّی و الرمّان، و الممتزج بغیره ممّا یخرجه عن صدق اسم الماء، کماء السکّر و الملح»،(۳) پس در اصطلاح فقهی آب مضاف، آبی است که فشرده اجسام مثل آب هندوانه و انار و یا ممزوج با چیز دیگر به طوری شده باشد که به آن آب (بدون قید) گفته نشود مثل آب شکر (شربت) و آب نمک. به بیان دیگر
ملاک تشخیص آب مضاف
ملاک در تشخیص مطلق و مضاف بودن آب مخلوط با چیز دیگر، عرف است پس اگر به مثل آب دریاچه ارومیه که از کثرت شوری و تلخی اسید گفته می شود در «عرف عام به آن آب می گویند، مطهر است و اعتباری به اسید گفتن اشخاصی که نظر به خواص شیمیایی آن دارند نیست.»(۴) همچنین است آب های معدنی (مثل آب گوگرددار سرعین اردبیل) که «در حکم آب مطلق است، مگر آن که مواد معدنی به حدی زیاد باشد که دیگر به آن آب گفته نشود.»(۵)
شک در مطلق یا مضاف بودن
«اگر در مطلق یا مضاف بودن مایعی شک شود، چنانچه حالت قبلی آن را معلوم باشد باید بنا را بر آن گذاشت، مگر در بعضی موارد مانند شبهه مفهومیه و شک در بقای موضوع و اگر حالت سابق آن را معلوم نباشد، حدث و خبث را برطرف نمی کند و اگر نجاستی به آن برسد در صورتی که آن مایع قلیل باشد قطعاً نجس می شود ولی اگر کثیر (به اندازه کرّ) باشد ظاهر آن است که محکوم به طهارت است.»(۶)
طهارت آب مضاف
بنا به اجماع فقها، آب مضاف هر چه قدر هم زیاد باشد، به محض ملاقات با نجس – هر چه قدر کم باشد – نجس می شود.
البته «اگر آب مضاف از بالا به پایین- ولو به صورت سراشیبی با فشار- جاری باشد و نجاست به قسمت پایین آن برسد فقط همان قسمت و پایین آن نجس می شود و نجاست به قسمت بالای آن سرایت نمی کند.»(۷)
(۱) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۱، کتاب الطهارة، فصل فی المیاه.
(۲) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۱، کتاب الطهارة، فصل فی المیاه. الماء
(۳) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۱، کتاب الطهارة، فصل فی المیاه. مضاف
(۴) موسوعة الإمام الخمینی، ج۳۲، استفتائات امام خمینی (س)، ج ۱ ؛ ص۹۳، سؤال ۱۹۱ عرف عام
(۵) موسوعة الإمام الخمینی، ج۳۲، استفتائات امام خمینی (س)، ج ۱ ؛ ص۹۳، سؤال ۱۹۰ حکم
(۶) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۲، کتاب الطهارة، فصل فی المیاه، مسألة ۳. شک
(۷) موسوعة الإمام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۱، کتاب الطهارة، فصل فی المیاه، مسألة ۱. نعم
.
انتهای پیام /*