غصبی نبودن مکان نمازگزار
[سؤال 1200] 542
بسمه تعالی
شخصی با خانواده اش در خانه ای که قسمتی از آن را اجاره داده و با پول آن امرار معاش می کنند سکونت دارد، حالا متوجه شده که این خانه از راه حرام تهیه شده؛ با توجّه به این که این خانه و وسایل آن از قبیل لباس، فرش و غیره غصبی می باشد و این شخص هم راه دیگری برای امر معاش ندارد، آیا می شود از طرف حکومت اسلامی این خانه به آن ها بخشیده شود؟ ضمناً تکلیف نمازهایی که تا کنون با لباس غصبی و در مکان غصبی خوانده شده چیست؟
بسمه تعالی، اگر یقین دارد که لباس و منزل با مال حرام تهیه شده، نباید در آن تصرف کند و نمازهایی که با علم و عمد در آن بخواند باطل است و نسبت به نمازهای سابق اگر علم و عمد نداشته، صحیح است.
[سؤال 1201] 543
بسمه تعالی 21 / 11 / 1361
دفتر امام امت، دام عزه العالی
بعد از سلام، احتراماً، چون ساختمان فعلی تاکسیرانی تهران در زمان رژیم قبلی از مردم جهت ایجاد شهرک گرفته شده بود، و مردم ناراضی بوده اند و در حال حاضر سازمان تاکسیرانی زیر نظر شهرداری تهران در این محل استقرار دارد، آیا به جای آوردن فریضه نماز در این محل با خصوصیات ذکر شده جایز است یا نه؟
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 50 بسمه تعالی، برای کسانی که غصب بودن محل برایشان محرز نیست اشکال ندارد.
[سؤال 1202] 544
بسمه تعالی
در قریه ها معمول است که خاک سفید از صحرا می آورند و آن را با آب حل می کنند و دیوار و کف خانه را با آن محلول سفید می کنند. اگر کسی این خاک سفید را از ملک غیر بردارد و کف خانه را سفید کند، آیا این فرد می تواند در آن خانه نماز بخواند یا نه، فرض این است که این شخص اتلاف مال کرده و پول آن خاک را به صاحبش بدهکار است، یا اتلاف مال نیست آیا در زمین غصبی نماز خواندن بر آن صدق می کند؟
بسمه تعالی، به حکم تالف است و حکم مکان غصبی را ندارد.
[سؤال 1203] 545
بسمه تعالی
نماز خواندن در بانک ها و ادارات و مدارس و امثال آن که اکثراً وضعیت ملکی آن ها معلوم نیست چه صورتی دارد؟
بسمه تعالی، اگر علم به غصب بودن محل ندارند، اشکال ندارد.
[سؤال 1204] 546
بسمه تعالی
دفتر محترم حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی، خواهشمند است نظر مبارک حضرت امام را در مورد مسأله زیر بیان فرمایید:
دو برادرند که دارای زن و فرزندند و مادرشان حیات دارد. در بین، برادر بزرگ تر فوت می نماید و وارث میت توسط محضر رسمی، دست مادر بزرگش را که از ارث سهمی خواهد برد، کوتاه می کنند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 51 پس از مدتی، یکی از ورّاث و فرزند یکی از دو برادر، از عایدات ملک پدری خود ـ که ممزوج با ارث شده است ـ فرشی جهت مسجد جامع محل خریده و آن را وقف می نمایند. نظر شرع مقدس، در مورد نماز خواندن روی آن فرش چیست؟
بسمه تعالی، اگر علم به غصب بودن فرش ندارند، اشکال ندارد.
[سؤال 1205] 547
بسمه تعالی
محضر حضرت آیت الله العظمی خمینی قدس سره
1. مسجدی که دولت بسازد و وقف کند آیا نماز در آن مسجد جایز است؟
بسمه تعالی، جایز است مگر علم به غصب آن باشد.
[سؤال 1206]
2. مسجدی که زمین آن را کسی وقف کرده و ساختمان آن را دولت ساخته آیا نماز در آن مسجد جایز است؟
بسمه تعالی، جایز است.
[سؤال 1207]
3. مسجدی است که زمین و ساختمان آن وقف است فقط فرش آن مال دولت است آیا جایز است بر آن فرش نماز بخواند؟
بسمه تعالی، جایز است مگر علم به غصب باشد.
[سؤال 1208] ----> 5088
2. کسی وقت نماز به جایی برسد که زمین و آب آن جا غصبی است چه باید کرد؟
بسمه تعالی، اگر می تواند باید به جای دیگر برود که آب یا زمین مباح باشد و اگر نمی تواند نماز را در وقت رفتن از آن محل بخواند و بعداً قضا کند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 52 [سؤال 1209] 548
بسمه تعالی
محترماً به عرض می رساند که مدرسه دخترانه احمد بن موسی در شیراز در اول محمود نعمت وقف کرده و سپس رجب علی هوایی از اوقاف خریده و در اجاره مدرسه بوده و بعد در زمان انقلاب مدرسه مصادره شده و حال در اختیار مدرسه است آیا نماز خواندن در این مدرسه اشکال ندارد.
بسمه تعالی، کسی که یقین به غصب بودن محل نماز نداشته باشد نمازش صحیح است.
[سؤال 1210] ----> 6556
11. فرد مسلمانی سؤال می کند دربارۀ خانه و زمین هایی که بنیاد مسکن در اختیار افراد مستضعف می گذارد یا به آن ها می فروشد؛ آیا خریدن این خانه ها و یا زمین ها و نماز و روزه در آن ها درست است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر متصرف و خریدار احتمال می دهد که مسئولین به وجه شرعی اقدام کردند و زمین را در اختیار او گذاشتند مانع ندارد.
[سؤال 1211] 549
بسمه تعالی
حضور محترم آیت الله، نایب الامام، امام خمینی، دامت برکاته
محترماً به عرض عالی می رساند ساکنین مزرعه ای از پول مصالح فروشی که ممکن است کم فروشی کرده باشند و یا خمس و زکات آن را نداده باشند، مساجدی را بنا نمودند. در این صورت، نماز نمازگزاران در این مساجد جایز است یا خیر؟ والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، جایز است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 53 [سؤال 1212] 550
بسمه تعالی
محضر حضرت آیت الله العظمی خمینی مدّ ظله العالی
1. زمین که از دولت بخرد آن را می شود مسجد ساخت؟ شما بیان فرمایید.
بسمه تعالی، مانع ندارد مگر علم به غصب آن داشته باشد.
2. چیزهایی که دولت در گمرک ضبط می کند بعد از چند مدت آن را حراج می کند می شود از آن حراج چیزی خرید حلال است یا حرام است؟ شما بیان فرمایید.
بسمه تعالی، حرام است.
[سؤال 1213] 551
بسمه تعالی
مسئولین محترم دفتر استفتائات امام خمینی، مدّ ظله العالی
لطفاً فتوای حضرت امام را در مورد دو مسأله ذیل بیان فرمایید.
1. استفاده از جنگل برای روستاییان ساکن اطراف که به صورت قاچاق و دور از چشم مسئولین انجام می گیرد ـ به طوری که در هنگام اطلاع جلوگیری می کنند ـ و عمری است از این راه معاش می کنند، چه حکم دارد؟
[سؤال 1214]
2. آیا در ساختمانی که از این چوب های قاچاق در ساختن آن استفاده شده، می شود نماز خواند؟
بسمه تعالی، جایز نیست ولی اگر مکان نماز مباح باشد نماز صحیح است.
[سؤال 1215] 552
بسمه تعالی 10 / 2 / 1362
دفتر امام امت، رهبر کبیر انقلاب اسلامی
محترماً خواهشمند است به منظور روشن شدن برادران و خواهران در مورد مسأله
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 54 زیر توضیح بفرمایید.
به استحضار می رساند: ساختمان استیجاری شرکت که از شرکت های دولتی است، در حدود چهار سال قبل، از مالکین آن به مبلغ ماهیانه یک میلیون و دویست هزار ریال اجاره گردید. چند ماه بعد به موجب رأی کارشناس دولتی، مبلغ اجاره بها به ماهیانه مبلغ نهصد هزار ریال کاهش یافت. پس از گذشت دو سال، مالکین (2 نفر) ساختمان، بیست دستگاه آپارتمان موضوع بحث را به حدود یازده نفر از منسوبین خود فروختند یا واگذار نمودند. با این اقدام، به دلیل تقسیم اجاره بها بین یازده نفر، میزان مالیات متعلقه هم به طور فاحشی کاهش یافت. در حال حاضر به دلیل وضع مالی بسیار بد شرکت، مال الاجارۀ دو سال ساختمان پرداخت نشده. یک سال قبل مالکین اصلی ساختمان مراجعه و اظهار داشتند که حاضرند در صورت تخلیۀ ساختمان، مال الاجارۀ یک سال آن را ببخشند. به منظور استفاده از این شانس، با وجود تلاش و پیگیری ای که به عمل آمد، ساختمان مناسب مخصوصاً به دلیل دولتی بودن شرکت یافت نشد. حال با توجه به این که شرکت قصد ندارد اجاره بها را نپردازد و از طرفی مسئولین شرکت، آپارتمان را از مالکین جدید اجاره نکرده و ظاهراً تعدادی از مالکین، روی آپارتمان از بانک وام هم دریافت نموده و مالکین اصلی از افراد متمکن می باشند و نیز با توجه به این که با وجود پیگیری، در حال حاضر هم محلی برای اجاره به آسانی به دست نمی آید، آیا:
1. درآمد کارکنان بلااشکال است یا خیر؟
2. نماز برادران و خواهران در شرکت بلااشکال است یا خیر؟
بسمه تعالی، بعد از پایان مدت اجاره، تصرف مستأجر باید با رضایت مالک باشد و بدون رضایت او غصب است؛ ولی درآمد کارکنان از خود آن ها است و کسی که یقین به غصب بودن مکان نماز ندارد، نمازش صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 55 [سؤال 1216] 553
بسمه تعالی
آیا نماز خواندن در اماکنی که وضعیت ملکی آن ها مشخص نیست، صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، در صورتی که غصب بودن محل محرز نباشد، نماز صحیح است.
[سؤال 1217] 554
بسمه تعالی
محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب، امام خمینی
زمینی مهریه کسی بوده؛ با مدارک شرعیه، آن را به دیگری فروخته و وجه آن را دریافت نموده؛ خریدار هم معامله را فسخ نکرده، ولی زمین مذکور در تصرف شخص ثالثی بوده که تحویل خریدار نداده؛ آیا بدون اجازۀ خریدار می شود در آن زمین نماز خواند یا زمین مال خریدار است و باید از او اجازه گرفت؟
بسمه تعالی، فروشنده اگر ملک شرعی خود را به خریدار فروخته، تصرف در ملک مزبور موقوف است به اجازۀ خریدار که مالک فعلی آن است.
[سؤال 1218] 555
بسمه تعالی
از: وزارت کشاورزی و عمران روستایی اداره کشاورزی شهرستان قم
به: دفتر محترم استفتائات
با ابلاغ سلام، به استحضار می رساند: ادارۀ کشاورزی همه ساله مقداری جو با قیمت تعیین شده از طرف وزارت کشاورزی، بین دامداران توزیع می نماید؛ با توجه به این که کلیۀ هزینه های مربوط به تخلیه و حمل و انبارداری و غیره، به عهدۀ دولت می باشد، در سال 1360 مسئول قبلی اداره که فعلاً در پست مهم تری مشغول خدمت
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 56 می باشد، به منظور کمک به هزینه های دولت و همچنین پرداخت حق الزحمه به دو نفر نمایندۀ کشاورزان و دامداران که افتخاراً با این اداره همکاری می نمایند و حتی با وسیلۀ شخصی اقدام به شمارش گوسفندان دامداران جهت توزیع جو نموده اند، در موقع شمارش، از هر رأس گوسفند، مبلغ یک ریال دریافت نموده و در پایان کار، نمایندگان از دریافت وجه فوق خودداری نمودند؛ مسئول اداره از محل مبلغ مذکور و همچنین مبلغ 000/300 ریال دیگر که از انجمن شهرستان قم اخذ گردید، اقدام به ساختن نمازخانه ای در محوطۀ اداره نموده است؛ با توجه به این که مسئول وقت اداره، شخصی محترم و متشرع بوده و حتی یک ریال از وجوه فوق، حیف و میل نگردیده و حداکثر دلسوزی و بهره برداری شده است، خواهشمند است اعلام فرمایند: نماز خواندن در این مکان چه صورت شرعی دارد؟ توضیح این که تا این تاریخ، اعتراضی از طرف دامداران نشده است.
بسمه تعالی، تا یقین به غصب بودن مکان نباشد، نماز صحیح است.
[سؤال 1219] 556
بسمه تعالی 16 / 4 / 1361
حضور محترم و مبارک حضرت امام خمینی، دام ظله
در یکی از ادارات دولتی قم محل جدیدی جهت نمازخانه ساخته شده و پول ساختمان آن مقداری را از دامدارانی که جو جهت دام های خود از اداره خریداری نموده اند، اضافه بر بهای تعیین شده دولتی بر مبنای سرانۀ دام گرفته اند (حدود چهل هزار تومان) و مقداری را نیز بنا است از طرف انجمن شهرستان قم پرداخت نمایند (حدود سی هزار تومان). مستدعی است اعلام فرمایید: در صورتی که اغلب دامداران بدون اطلاع از این برنامه، پول پرداخت نموده اند و بودجۀ انجمن شهرستان نیز متعلق به مردم قم می باشد، برای بنده که کارمند ادارۀ مذکور می باشم، خواندن نماز در این محل جایز است یا خیر؟ سلامت و سعادت شما را قلباً خواهانم
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 57 بسمه تعالی، اگر یقین به غصب بودن پول محل ندارید، نماز و سایر تصرفات در آن ساختمان اشکال ندارد.
[سؤال 1220] 557
بسمه تعالی
ضمن تقدیم عرض سلام و تهنیت، و امید پیروزی هرچه بیشتر رزمندگان اسلام و آرزوی سلامتی برای امام امت، خمینی بت شکن.
توقیراً؛ وضعیت ساختمان محل استقرار بانک کشاورزی شعبه بروجرد را به شرح زیر به عرض می رساند:
زمین این ساختمان که معروف به گاراژ پاکزاد می باشد قبل از سال 1325 در رهن بانک بوده و بابت این معامله بانک 000/20 ریال به مرحوم پاکزاد وام داده است که در اثر فوت راهن و به ازای حدوداً یک صد هزار ریال، یعنی بیست هزار ریال اصل و هشتاد هزار ریال جریمه تأخیر، این ملک تملیک شده است. لذا در صورتی که ادای فریضه نماز یومیه در این محل از نظر شرعی بلااشکال است، فتوای مربوطه را امر به ابلاغ فرمایید.
بسمه تعالی، اگر معلوم است که زمین در مقابل پول ربا تصرف شده، تصرفات و نماز در آن جایز نیست؛ ولی اگر علم به چنین مطلبی نداشته باشند، نماز کسانی که علم ندارند بی اشکال است.
[سؤال 1221] 558
بسمه تعالی
محضر مبارک رهبر انقلاب اسلامی ایران امام خمینی، دامت افاضاته
شخصی در سنوات گذشته کارهای دائمی وی نوازندگی و سلمانی و دوره گردی بوده است و در سال 50 در پیشگاه خدای بزرگ توبه نموده است. در آن ایامی که اشتغال به کسب های فوق داشته، پول هایی را از مردم در مسیر آن کسب ها اخذ نموده
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 58 و از همان پول های به دست آمده پس از توبه در برابر خدای متعال، زمینی را خریداری کرده است و با کمک مردم محل حسینیه ای ساخته است و خمس پول ها را که در حدود 8 هزار و دویست تومان می باشد پرداخته است و رسید را از مراجع دریافت نموده است؛ آیا اکنون برگزاری مجالس عزاداری در این حسینیه و اقامۀ نماز در آن جایز است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر علم به وجود مال حرام در پولی که برای خرید و تأسیس حسینیه داده است، نباشد یا مورد از موارد حلال شدن مال مخلوط به حرام به دادن خمس باشد، عزاداری و اقامه نماز در آن مانع ندارد.
[سؤال 1222] 559
بسمه تعالی 8 / 12 / 1360
حضور مبارک رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت آیت الله العظمی الامام روح الله الموسوی الخمینی، متّع الله المسلمین وکافّة المستضعفین ببقائهم الشریف .
لطفاً پاسخ مسائلی را که ذیلاً به عرض می رسد مرقوم فرمایند:
1. یکی از قبرستان های شهر ما را در زمان طاغوت تبدیل به دبیرستان و دیگری را تبدیل به ادارۀ شهربانی نموده اند. نماز خواندن در این دبیرستان و اداره چگونه است؟
بسمه تعالی، اگر علم به غصبیت نباشد، اشکال ندارد.
2. اگر کسی نتوانست از اول، نماز جمعه را درک نماید و مثلاً در رکعت دوم درک نمود، تکلیفش چیست؟
بسمه تعالی، می تواند اقتدا کند و بعد از تمام شدن نماز امام، رکعت دوم را خودش به جا آورد.
3. یک نفر به حکم دادگاه شرع به جرم لواط یا قاچاق یا به عنوان محارب و مفسد فی الارض اعدام شده است؛ آیا اجرای جمیع احکام اموات در مورد جمیع این ها جایز است؟ و آیا صحیح است که بگوییم شهید و اعدامی هر دو غسل ندارند؟ یا باید در مورد هر دو تفصیل داد؟
بسمه تعالی، اگر محکوم به اسلام است، احکام میت مسلمان بر او جاری است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 59 4. یک نفر می خواسته با زن حائض خود از دبر جماع کند؛ ولی در اثنای امر می بیند که دخول حرام انجام داده است؛ فوراً متوجه شده، خود را کنار کشیده است. این شخص چه تکلیفی دارد؟
بسمه تعالی، در فرض مذکور، تکلیف ندارد.
5. بفرمایید مهر السنّة به پول روزگار ما دقیقاً چه مقدار است؟ در شهر ما شایع است که مهر السنّه شصت و پنج هزار تومان است.
بسمه تعالی، مهرالسنّه پانصد درهم است و قیمت آن به پول رایج، به مراجعه به اهل خبره مشخص می شود.
6. دختر و پسری برای جهیزیه و عروسی پول ندارند؛ آیا از زکات و مال امام علیه السلام می شود به این ها داد؟
بسمه تعالی، چنانچه فقیر باشند، از زکات، کمک به آن ها مانع ندارد و امر سهم امام با مرجع تقلید است.
[سؤال 1223] ----> 2600
2. این جانب در یک کارخانه به عنوان پیشنماز، نماز جماعت اقامه می نمایم؛ اخیراًمتوجه شدم که 40 درصد کارخانه مال یک نفر می باشد که ایشان متهم است و لذا او را از کارخانه بیرون کرده اند. آیا نماز ما در آن جا درست است و یا امام اجازه می فرمایند تا نماز ما در آن جا درست باشد؟
بسمه تعالی، اگر علم به غصب بودن ندارید اشکال ندارد.
[سؤال 1224] 560
بسمه تعالی 7 / 10 / 1361
با عرض سلام و آرزوی توفیق و بقای عمر امام
استدعا می گردد: نظر امام را در مورد اقامۀ نماز جماعت به منظور تشویق دانش آموزان در مدرسه ای که نزدیک به دوازده سال پیش قبرستان وقفی بوده است اعلام فرمایید.
بسمه تعالی، کسی که یقین نداشته باشد که مکان نمازش غصب است نماز او صحیح است و تحقیق لازم نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 60 [سؤال 1225] 561
بسمه تعالی 29 / 4 / 1361
ریاست محترم دفتر امام امت
محترماً به عرض می رسانم که این جانب کارگری ساده، متأهل، ساکن شهرستان تهران که حدود 8 سال است در این مملکت، دندان روی جگر گذاشته و با فعالیت شبانه روزی خود و به اضافه کارکرد خانواده و فروختن فرش خانه و گردنبند و مهریۀ خانواده و با هزار زحمت، چندین تومان ـ یک سوم قیمت ساختمان ـ را قرض کردم تا توانستم یک اتاق کوچک 4 × 5/3 و حدوداً مقدار 200 متر زمین در شرق تهران پارس مسکن تهیه کنیم. حالا به زبان می گویند زمین تصرفی بوده که شما خریدید و نماز و روزه در این ساختمان اشکال دارد و من و خانواده، نگران و فرسوده در این مسأله مهم فرو رفته ایم و همواره فکر رهایی می کنیم و حال آن که نه دیگر این ساختمان، اجازۀ فروش دارد و ما هم نمی توانیم هستی خود را که خرج این ساختمان کردیم رها کنیم. پس تکلیف ما در این باره چیست؟ لطفاً ما را راهنمایی کنید.
بسمه تعالی، اگر یقین به غصبی بودن زمین ندارید، تصرفات و نماز شما در آن اشکال ندارد.
[سؤال 1226] 562
بسمه تعالی
حضور برادران محترم سلام عرض می کنم و می خواستم یک مسأله شرعی را که به دو سال عبادت ما بستگی دارد از شما سؤال کنم.
سؤال این چنین است: ما به مدت 2 سال است در محله ای به نام خاک سفید مسکن گزیده ایم ولی این طور که شنیده ایم، زمین های این ناحیه غصبی بوده و نماز و روزۀ این مکان باطل می باشد. زمین ما در حدود 100 متر می باشد که دارای یک اتاق و یک حیاط کوچک می باشد، ولی اشخاص دیگر که به این محل آمده اند، بیش از 500
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 61 متر نیز برداشته اند، ولی ما از روی اجبار به همان 100 متر اکتفا کرده ایم و اگر نمازها و روزه های ما باطل است. لطفاً شما راه چاره ای پیش پای ما قرار دهید که ما هیچ راهی نداریم. آن طور که شنیده ایم، این زمین ها متعلق به شاهپور غلام رضا بوده و حالا به دست مردم رسیده. خلاصه ما از صاحب این زمین ها اطلاعی نداریم.
بسمه تعالی، اگر زمین ها از طرف دولت اسلامی به شما داده شده و شما یقین به غصب بودن آن ندارید، نماز شما صحیح است و بر شما چیزی نیست و در هر صورت ضرر به صحت روزه نمی زند.
[سؤال 1227] 563
بسمه تعالی
من در حدود 15 سال بود که مستأجر بوده ام و مدت یک سال است که یک خانۀ کوچک خریده ام، به مبلغ 40000 تومان؛ و این خانه سند مالکیت ندارد؛ به علت این که در کوره پزخانه های جنوب شهر تهران، واقع در انتهای خزانۀ بخارایی، و در انتهای شهرک بعثت زمین های مطهری می باشد. و خانه ای که در دست من می باشد نمی دانم که آیا از اراضی دولت است یا شخصی، و من نیز از یکی که سابق در آن جا زندگی می کرده خریده ام؛ او نیز مدرکی نداشته است و هیچ مدرکی به من نداده است و من از روی ناچاری و ناراحتی ای که زن و فرزندانم داشتند، مجبور به خرید آن شده ام، و از همان سال اول ناراحت هستم که شاید عبادتی که من در این خانه می کنم درست نباشد و من ملتمسانه از شما خواهش می کنم که تکلیف مرا روشن کنید و مرا از این نگرانی رها سازید؛ و تنها این مسأله، برای فرد من نمی باشد و در حدود 200 خانه در آن محل می باشد و بدون آب و برق زندگی می کنند، و تمام آن ها نیز درد مرا دارند. از شما خواهش می کنم که به این مسأله رسیدگی کنید.
بسمه تعالی، رسیدگی به امر زمین و خانه ها مربوط به دولت اسلامی می باشد و تا علم به غصب بودن ندارید، نماز اشکال ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 62 [سؤال 1228] 564
بسمه تعالی 16 / 12 / 1361
حضور محترم حامیان هجرت و پاسخ گویی مسأله شرعی و اسلامی
این جانب مسأله ای برایم پیش آمده: عده ای افراد مقداری ممالک مردم را گرفتند و خانه ساختند. صاحب زمین پیدا نیست و تا به حال نیامده که بگوید این زمین مال من است؛ و من رفتم یک باب خانه از همان مکان، خریدم. آیا من می توانم در همان خانه، زندگی کنم یا نه؟ آیا نماز یا روزۀ من درست است یا نه؟
بسمه تعالی، چنانچه علم به غصبیت ندارید، نماز اشکال ندارد و روزۀ شما صحیح است.
[سؤال 1229] 565
بسمه تعالی 4 / 4 / 1361
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب و مرجع تقلید شیعیان جهان، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی
به استحضار جناب عالی می رسانیم: مدت چندین سال است که ما در قطعه زمینی سکنا گزیده ایم که صاحب آن مشخص و شناخته نشده است و تا حدودی هم تلاش نموده ایم که صاحبش را شناسایی نماییم ولی موفق نشده ایم، از حضور شما تقاضا داریم این مسأله را برای ما روشن فرمایید که آیا عبادت کردن در این زمین ها صحیح است؟ خواهشمندیم تکلیف ما را روشن نموده که به چه صورتی باید در این زمین ها زندگی و عبادت نماییم؟
بسمه تعالی، اگر مالک شرعی برای آن نیست و یا آن که علم به غصب ندارید، تصرفات و نماز در آن بی اشکال است.
[سؤال 1230] 566
بسمه تعالی 19 / 3 / 1361
محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران و امید مستضعفان جهان، حضرت
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 63 آیت الله العظمی امام روح الله خمینی، دام ظله العالی
احتراماً؛ با تقدیم عرض سلام، امیدوارم پیوسته از الطاف و عنایات خداوند تبارک و تعالی برخوردار باشید.
منظور از تصدیع خاطر مبارک، سؤالی است که استدعای راهنمایی و ارشاد داشته و از حضور آن امام بزرگوار تقاضا دارم به فیض جواب مفتخرم فرمایید.
به طوری که خاطر عالی مستحضر است بانک صادرات ایران از تاریخ 17/3/1358 بنابر تصمیم شورای انقلاب اسلامی ایران همراه با سایر بانک های خصوصی دیگر ملی اعلام گردید و چون این بانک در گذشته به صورت شرکت سهامی عام اداره می شده و در حدود 15 هزار نفر سهام دار دارد که در بین آن ها افراد صغیر نیز وجود دارد که همگی سهام با نام در دست دارند، لیکن تا کنون تکلیف عده ای از این سهام داران روشن نشده است و در گذشته، کلیۀ اموال منقول و غیرمنقول نیز جزو سرمایۀ این بانک بوده است، حال با توجه به عرایض فوق، آیا اقامۀ نماز در ساختمان هایی که متعلق به این بانک است را اجازه می فرمایید یا خیر؟
بسمه تعالی، تا یقین به غصب بودن حاصل نشود، تصرفات اشکال ندارد.
[سؤال 1231] 567
بسمه تعالی 19 / 4 / 1361
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی، سلام علیکم
خواهشمند است نظر مبارک را در ارتباط با اقامۀ نماز در ساختمان های متعلق به بانک استان (صادرات) ـ اعم از ملکی یا استیجاری ـ که سرمایۀ آن به صورت سهام عام بوده و توسط دولت موقت با تصویب شورای انقلاب ملی اعلام گردیده مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، تا یقین به غصب نباشد، تصرفات اشکال ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 64 [سؤال 1232] 568
بسمه تعالی 9 / 9 / 1361
حضور محترم مرجع عالی قدر و رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت نایب الامام، امام خمینی، دامت برکاته، سلام علیکم ورحمة الله
همچنان که مستحضر هستید بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران، در ادارات و مؤسسات ـ از جمله بانک صادرات ـ سخنرانی ها و نماز جماعت برپا می گردد (در موقع مقرر) که جمعی از برادران و خواهران شرکت می کنند. در پی جست وجوی این که چرا عده ای به نماز جماعت حاضر نمی شوند، با مسأله غصبی بودن مکان نماز که از جانب بعضی افراد مطرح می شود روبه رو شدیم که برای رفع هرگونه شبهه و اشکال، بر آن شدیم تا موضوع را از محضر امام بزرگوار استفتا نماییم. لذا مسأله از این قرار است که بانک صادرات قبل از انقلاب اسلامی به صورت شرکت سهامی بوده و صاحبان آن، دارندگان سهام این بانک بودند که بعد از ملی شدن بانک ها، بعضی از سهام داران، وجوه حقیقی خود را دریافت و بعضی تا کنون موفق به دریافت آن نشده اند. با توجه به این که 1. دولت جمهوری اسلامی جهت رسیدگی به این مسأله، اقداماتی انجام داده و منکر حقوق حقۀ افراد نیست. 2. تمام سرمایه ها و سهام این بانک، آلوده به ربا و مخلوط به حرام بوده؛ خواهشمند است بفرمایید که آیا رضایت تک تک سهام داران این بانک برای عدم غصبیت مکان نماز لازم است؟
بسمه تعالی، کسی که علم به غصب بودن مکان نماز ندارد، نماز او در آن مکان صحیح است.
[سؤال 1233] 569
بسمه تعالی
حضور محترم دفتر امام خمینی
1. بدین وسیله به اطلاع می رساند که زمین های غصبی در زمان رژیم سابق گرفته
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 65 شده و الآن جزو مکان مدارس می باشند. برپا نمودن نماز در آن مکان چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، کسی که علم به غصب بودن مکان نداشته باشد، نمازش صحیح است.
2. آیا استفاده از معلمین و یا دانش آموزان متعهد در مدرسه، به عنوان امام جماعت چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، امام جماعت باید عادل باشد و با دسترسی به روحانی، غیر روحانی امامت نکند.
[سؤال 1234] 570
بسمه تعالی
نماز خواندن در بانک ها و ادارات و امثال آن، که اکثراً وضعیت ملکی آن ها 51% سهم کارفرمای سابق که فعلاً در مملکت نیست و 49% دیگر، سهم کارگران و کارمندان و سایرین و حتی وراث صغار می باشد و همچنین حدود چهار سال است که وضعیت سهام کارگران مشخص نیست، چه صورتی دارد؟
بسمه تعالی، تا احراز غصب بودن مکان نماز نباشد، نماز صحیح است.
[سؤال 1235] 571
بسمه تعالی 27 / 10 / 1361
محضر مبارک زعیم عالی قدر، امید مستضعفان جهان، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دام عزّه
مسجدی است در روستای میریک، از توابع شهرستان بیرجند با جمعیتی بیش از یک هزار نفر. طبق گفتۀ بعضی از اهالی که آن ها نیز از اجداد خود شنیده اند، زمین این مسجد قبل از اختصاص به مسجد، وقف جای دیگری بوده که آن موقوف علیه نیز معلوم نمی باشد. با این اقوال، برای اهالی شبهه ایجاد شده و در این مسجد برای نماز حاضر نمی شوند. ضمناً این روستا، در وسط کوه قرار گرفته و از نظر زمین برای ساختن مسجد، مردم در مضیقه هستند و با وجود مراجعه به بعضی از علمای محل،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 66 موضوع روشن نشده است. لذا خواهشمند است حکم شرعی مسأله را بیان فرمایید. و من الله التوفیق
بسمه تعالی، تا غصب بودن زمین مسجد به وجه شرعی ثابت نشود، احکام مسجد بر آن مترتب است و نماز در آن اشکال ندارد.
[سؤال 1236] 572
بسمه تعالی 20 / 8 / 1361
محضر مبارک رهبر عالی قدر و کبیر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی، دامت برکاته
با کمال احترام، استفتا می گردد: ساختمان حوزۀ معاونت بهداشتی سازمان منطقه ای بهداری خراسان، واقع در انتهای خیابان سناباد مشهد، در محل اراضی قبرستان قدیم قلعۀ آب کوه احداث شده و سال احداث این ساختمان در حدود سال های 1348 و 1349 بوده است و برابر تحقیقات لازم، تا قبل از شروع ساختمان، متوفای جدیدالفوت مدفون نموده اند. مستدعی است اعلام فرمایند که نماز خواندن برای کارکنان این حوزه در این ساختمان چه صورت دارد؟ ضمناً فاصلۀ مسجد امام جواد علیه السلام تا درب ورودی این اداره، حدود 20 متر است.
با آرزوی طول عمر با عافیت برای امام امت و پیروزی نهایی لشکریان اسلام بر علیه کفر و الحاد جهانی؛ ان شاء الله
بسمه تعالی، تا یقین به غصب بودن مکان نباشد، نماز صحیح است.
[سؤال 1237] ----> 7277
3. محل ادارات دولتی که در رژیم قبل بابت طلب سازمان های وابسته مصادره شده، با توجه به غصبی بودن مکان نماز، وظیفه ما با توجه به بخش نامه برادر شهید رجایی که اول وقت، نماز برگزار شود چیست؟ «وقت نماز 30 دقیقه در بخش نامه، یاد شده و نمی توان به مسجد محل برویم».
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 67 بسمه تعالی، تا غصب بودن مکان محرز نباشد تصرفات و نماز اشکال ندارد.
[سؤال 1238] 573
بسمه تعالی 7 / 9 / 1361
محضر مبارک امید مستضعفان جهان و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام خمینی، دامت برکاته
1. مدرسه ای که بر روی زمینی که صاحب آن راضی نبوده (علی رغم داشتن یتیم)، به طور غصب ساخته شود، درس خواندن و اقامه نماز در این مدرسه از نظر شرعی به چه صورت خواهد بود؟
بسمه تعالی، اگر به آنچه ذکر شده علم دارد، نباید به آن جا برود و در صورت جهل مانع ندارد.
2. عروسی که شوهرش شهید شده، تا چه مدت با پدر شوهرش محرم است. این مسأله بعد از ازدواج وی چه صورتی دارد؟
بسمه تعالی، پدر شوهر با عروس همیشه محرم است.
[سؤال 1239] ----> 728
3. این جانب را جهت اقامۀ نماز جمعه، بعد از طی مراحلی، بنا است به شهری اعزام کنند؛ ساختمانی را برای سکونت امام جمعه مقرر داشته اند که این ساختمان با تعدادی دیگر در زمان طاغوت به عنوان ساختمان های سازمانی برای فرهنگیان ساخته شده است، می گویند زمین این ساختمان ها مالک هایی داشته است که قبلاً خودشان حاضر شده و امضا کرده اند که بدون پرداخت قیمت، این ساختمان ها را بنا کنند و نیز زمین منزل های مسکونی تمامی مردم مال ارباب بوده است و در زمان طاغوت قبلاً مبلغ معینی در هر سال از مردم می گرفته اند و بعد از زمانی از طرف دولت طاغوتی آن زمان، قانونی وضع شده که زمین های ساختمان مال خود مردم است و در تقسیم اراضی آن زمان، مالکین راضی شده اند که این زمین ها را به مردم بدهند و در
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 68 مقابل، از زمین های مزروعی دیگر بردارند و این عمل انجام شده است؛ مستدعی است به عنوان ولی فقیه اجازه بفرمایید تا این جانب بتوانم در ساختمانی که برای سکونت برایم معین می شود ساکن شوم و عبادت نمایم و زندگی کنم و نیز اجازه فرمایید در رفت و آمد و معاشرت بتوانم به منزل اهالی بروم و تصرف نمایم.
بسمه تعالی، اگر علم به غصب ندارند نماز صحیح است.
[سؤال 1240] 574
بسمه تعالی 9 / 10 / 1361
محضر مبارک مرجع عالی قدر، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی
محترماً؛ ضمن تقدیم شایسته ترین احترامات و دعای خیر برای سلامتی و طول عمر روز افزون وجود مبارک تا ظهور حضرت مهدی علیه السلام، مسأله ذیل را استفسار می نماید.
ما کارکنان شرکت سهامی خوراک، هر روز در محل شرکت، نماز جماعت برگزار می نماییم و در مورد محل برگزاری نماز احتیاج به تعیین تکلیف شرعی داریم.
صاحبان سهام شرکت خوراک (خاص) آقایان خسروشاهی ها و خانوادۀ ایشان می باشند که این شرکت ملی شده و توسط سازمان صنایع ملی ایران اداره می شود. ساختمان ملک محل شرکت، متعلق به آقای علی خسروشاهی بوده که در اجارۀ شرکت خوراک می باشد. لذا ذیلاً نظرتان را مرقوم که آیا خواندن نماز در محل شرکت بلامانع است یا خیر؟
بسمه تعالی، کسی که علم به غصب بودن مکان نماز نداشته باشد، نمازش در آن صحیح است.
[سؤال 1241] ----> 6493
2. نماز خواندن در این زمین ها چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، اگر مالک معلوم دارد منوط به اجازۀ مالک است؛ ولی اگر علم
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 69 به غصب بودن ندارند تصرف اشکال ندارد.
[سؤال 1242] 575
بسمه تعالی 20 / 12 / 1360
محضر مبارک رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی
از محضر حضرت عالی تقاضا می شود نظر مبارک خود را در مورد مسائل ذیل مرقوم فرمایید:
1. در ادارۀ برق شهرستان ساری که کارمند و کارگر زیادی دارد، روزها اقامۀ جماعت می شود و بنده در آن جا امام جماعت هستم و با توجه به مقدار وقتی که برای این جهت تعیین شده، بین دو نماز مقداری احکام و مسائل ضروری برای نمازگزاران عرض می کنم. بعضی از کارمندان از حضور در نماز خودداری می نمایند؛ به وسیلۀ انجمن اسلامی اداره به آن ها تذکر داده می شود، در جواب می گویند: این مکان وقف است؛ نماز خواندن در این مکان اشکال دارد. وقف بودن یا نبودن برای ما محرز نیست، آیا نماز خواندن در مکان وقف باطل است؟ و در صورت وقف و باطل بودن، چه کنیم که نماز خواندن در این اداره تعطیل نشود؟
بسمه تعالی، اگر علم به غصب ندارند، تصرفات و نماز اشکال ندارد.
2. بعضی از کارمندان این اداره از شهرستان دیگر می آیند که از شهرشان تا این جا، حد مسافت است؛ هر روز، دو ساعت بعد از ظهر به شهرشان می روند صوم و صلاة آن ها چه صورت دارد؟ در صورت قصر بودن، در تمام دورۀ سال، به استثنای روزهای تعطیلی، مسافر خواهند بود و روزۀ ماه رمضان را نمی توانند بگیرند؟
بسمه تعالی، حکم مسافر دارند و قضای روزه را نباید تا ماه رمضان سال بعد تأخیر بیاندازند.
[سؤال 1243] 576
بسمه تعالی 20 / 8 / 1361
حضور محترم دفتر امام خمینی
محترماً به عرض می رسانم: این جانب کارمند، دارای همسر و فرزند و پدر و مادر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 70 کاملاً از کارافتاده که جمعاً شش نفر می باشیم، چندی پیش خدمت حاج آقا ناطق نوری، وزیر محترم کشور رسیدم؛ ایشان تأییدیه ای برای دریافت زمین مسکونی عنایت فرمودند، ولی متأسفانه موفق به دریافتش نشدم؛ ناچار تمام لوازمات منزل را فروخته و خانه ای در اطراف یکی از مناطق تهران (شرق تهران پارس) که بعد از پیروزی انقلاب، مردم مستضعف تصرف نموده و خانه سازی کرده اند خریدم و مدت هشت ماه در آن جا زندگی می کنم، البته با مشقت؛ چون فقط یک اتاق دارد. ناگفته نماند زمین مذکور، فاقد سند مالکیت می باشد و در رساله، زمین تصرفی، حرام دانسته شده، و نماز و دیگر عبادات الهی در آن صحیح نمی باشد. لطفاً با در نظر گرفتن وضع مسکن و حقوق اداری راهنمایی و عنایت فرمایید: این مدت، نماز و روزۀ ما چه می شود؟ البته قبل از تصرف زمین، آن منطقه فاقد آب و برق و بایر بوده و اکنون توسط دولت، آب و برق و مسجد و امام جماعت نیز دارد.
با آرزوی طول عمر امام امت و دیگر علمای اسلام از خداوند قادر متعال
بسمه تعالی، اگر از مالک شرعی آن خریده، نماز او صحیح است و در هر صورت، برای روزه ضرر ندارد.
[سؤال 1244] 577
بسمه تعالی
حضور مرجع تقلید جهان، حضرت آیت الله امام خمینی
قبل از هر سؤال، توفیق هرچه بیشتر شما را از درگاه ایزد منّان خواهانم
بعد از سلام عرض می گردد: این که یکی از مقلدین شما سؤالی پرسیده در مورد این که آیا در مکانی که در زمان طاغوت قبرستان بوده و اکنون به صورت مدرسه درآمده، می توان نماز به جا آورد؟ چون در رسالۀ جناب عالی ذکر شده است که در قبرستان، نماز مکروه است؛ آیا اشکال ندارد که در همچنین مکانی نماز ظهر و عصر را به جا آورد؟ نماز جماعت خواندن در این نوع اماکن چه حکمی دارد؟ آیا باید دوباره
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 71 این نماز (ظهر و عصر) را به جا آورد یا ضرورتی ندارد؟ آیا مصلحت دارد که انسان در این نوع اماکن نماز یومیه واجب را به جا آورد؟ خواهشمندم به این سؤالات صریحاً پاسخ فرمایید؛ چون مسأله در رابطه با خدا است و خیلی مهم می باشد.
بسمه تعالی، اگر علم به غصب بودن محل ندارند نماز اشکال ندارد.
[سؤال 1245] 578
بسمه تعالی 14 / 10 / 1361
دفتر حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی، سلام علیکم
گورستان متروکه ای به مساحت 9700 متر مربع که وقفیت آن محرز نمی باشد در مرکز شهرستان مرند وجود دارد که در آن آثار قبور به طور مشخص نمایان است و آخرین جنازه ای که در آن جا دفن شده، متجاوز از هفده سال می باشد. این مکان جهت احداث مصلای نماز جمعه بدون نبش قبر و پی کنی تنها با خاکریزی بر روی قبور به طریقی که دیگر آثار قبور مشاهده نشود، محل مناسبی می باشد. خواهشمند است نظر شرعی حضرت امام را در این مورد به ستاد برگزاری مراسم نماز جمعه مرند اعلام فرمایید، اجرکم عندالله.
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، اشکال ندارد.
[سؤال 1246] 579
بسمه تعالی
محضر مبارک امام امت و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران
محترماً؛ در طبقۀ دوم ادارۀ مخابرات، نماز جماعت برگزار می کنیم که این مکان قبلاً قبرستان بوده و قدمت آن از سی سال تجاوز می کند. نظر به اهمیت کار دستگاه های مخابرات و کشیک کارکنان، آیا در این مکان می توانیم نماز بخوانیم؟ نظر مبارک را در این مورد مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، نماز اشکال ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 72 [سؤال 1247] 580
بسمه تعالی 27 / 3 / 1361
حضور محترم حضرت آیت الله العظمی امام خمینی
پس از عرض سلام، سلامتی شما را از ایزد یکتا خواهانم. در ضمن عرض می شود:
1. کارخانۀ حریربافی چالوس در زمان رضا شاه ملعون ساخته شده و کارگرانی که برای این بنا کار کرده اند، به زور و اجبار بوده و عده ای هم هنوز هستند از همان کارگران، که چنین بیان می کنند و در حال حاضر انبار پیله این کارخانه، به نام مهدیه نام گذاری شده و در آن، نماز جماعت می خوانند. آیا در این مکان نماز خواندن جایز است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر یقین به غصب بودن ساختمان ندارند، تصرفات و نماز در آن اشکال ندارد.
2. کسی که کفارۀ روزه دارد و باید بدهد، آیا می تواند به کمیتۀ امداد و یا به بنیاد جنگ زدگان بدهد؟
بسمه تعالی، باید طعام بدهد و به فقرا بدهد.
3. بهره ای که بانک به حساب پس انداز داده، در چه راهی می شود خرج کرد؟
بسمه تعالی، بهرۀ پول، ربا و حرام است، گرفتن آن جایز نیست.
[سؤال 1248] 581
بسمه تعالی 16 / 8 / 1361
دفتر محترم حضرت امام خمینی
آموزش و پرورش منطقه دورود، به علت نیاز مبرم و نداشتن مکانی مناسب، چند دستگاه مدرسه غیردولتی دارد که صاحبان آن ها قبلاً راضی نبودند. خواهشمند است از حضرت امام سؤال فرمایید که نماز خواندن در این آموزشگاه ها چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، کسی که علم به غصب بودن مکان نداشته باشد، نمازش صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 73 [سؤال 1249] 582
بسمه تعالی
احتراماً معروض می دارد: این جانب در شرکتی مشغول به کار می باشم که تحت سرپرستی بنیاد مستضعفان می باشد. در گذشته و قبل از تصدی بنیاد نیز در همین شرکت مشغول به کار بوده ام و از صاحب قبلی آن در مورد انجام فرائض در شرکت و دیگر اماکن مربوط به شرکت، به طور کلی رضایت حاصل شده بود؛ سپس بنا به دلایلی بنده و عده ای دیگر از برادران با مراجعات به دادستانی انقلاب و ارائه مدارک، باعث شدیم که شرکت به سرپرستی بنیاد مستضعفان دربیاید.
حال با توجه به این که در مورد مالکیت شرکت هنوز حکم قطعی از طرف حاکم شرع صادر نشده و مشخص نیست که مالک آن چه کسی است و آیا بعد از رسیدگی و تشکیل دادگاه، به صاحب قبلی مسترد خواهد شد و یا کلاً یا قسمتی از آن مصادره می شود و به تملک دولت درمی آید، آیا خواندن نماز در ملک شرکت و یا ملک صاحب قبلی آن که در اختیار شرکت است و یا اماکن اجاره ای که اجاره اش از درآمد شرکت پرداخت می شود و یا سایر اماکنی که به هر ترتیب با شرکت در رابطه است، صحیح می باشد یا خیر؟ با توجه به این که اگر صاحب شرکت قبلاً در مورد خواندن نماز به همۀ کارکنان اجازه داده بودند، ولی اکنون در صورت برگشت، مشخصاً به این جانب اجازۀ خواندن نماز در املاک شرکت را نخواهند داد. لذا خواهشمند است به دلیل این که بنده مقلد حضرت امام، روحی فداه می باشم و به دلیل ضرورت امر هر چه سریع تر و به طور وضوح، جواب این مسأله را از طریق استفتا از حضرت امام، مدّ ظله ارسال بفرمایید.
با تشکر؛ برادر کوچک شما
بسمه تعالی، کسی که علم به غصبیت مکانی ندارد، نمازش در آن مکان صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 74 [سؤال 1250] 583
بسمه تعالی 13 / 10 / 1361
دفتر امام خمینی
احتراماً؛ ضمن عرض سلام و آرزوی طول عمر امام، آیا در ادارۀ آموزش و پرورش شهرستان قمشه که قبلاً راه بوده و همچنین وقف بودن آن مطرح است، ولی واگذارکنندۀ زمین، وقف بودن این قسمت را انکار می کند و یکی از روحانیون شهر نیز که قبلاً کارمند ادارۀ ثبت بوده، نظر واگذارندۀ زمین را تأیید می نماید، نماز خواندن اشکال دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، کسی که علم به غصب بودن مکان نماز ندارد، نمازش در آن مکان صحیح است.
[سؤال 1251] ----> 6942
4. نماز خواندن در شرکت های ملی شده که فعلاً هیأت مدیره و مدیر عامل آن، از طرف دولت انتخاب شده اند و قبلاً مربوط به شخص یا اشخاصی نظیر خسروشاهی ها بود (شرکت سهامی پخش البرز)، که کارگران هم تا 49% سهام را خریداری نموده اند، جایز است یا خیر؟ البته سهام شرکت مورد نظر، در دورۀ طاغوت به کارگران فروخته شده است.
بسمه تعالی، تا یقین به غصب بودن محل حاصل نشود، تصرفات اشکال ندارد.
[سؤال 1252] ----> 1657
2. آیا در ساختمانی که فعلاً در ید بنیاد مستضعفان است ولی نمی دانیم حکمی شرعی در مورد مصادرۀ اموال صاحب اصلی آن صادر شده است یا نه، می توان نماز خواند؟
بسمه تعالی، در فرض مذکور اشکال ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 75 [سؤال 1253] 584
بسمه تعالی
حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی
زمینی را در زمان طاغوت (به طوری که می گویند) با زور از کشاورزان گرفته و ساختمان کرده اند؛ گندم و جو کشاورزان را از بین برده اند. اکنون آن جا را مرکز تربیت معلم کرده اند و کشاورزان هم چون در آن زمان هرچه سعی کرده اند دستشان به جایی بند نشده، فعلاً نیز چیزی نمی گویند؛ ولی هرگاه از آنان می پرسی، می گویند: ما راضی نیستیم. تصرف در آن جا چگونه است و وظیفۀ آموزش و پرورش در این مورد چیست؟
بسمه تعالی، کسی که علم به غصب بودن مکان ندارد، نمازش صحیح است.
[سؤال 1254] 585
بسمه تعالی
محضر زعیم عالی قدر جهان تشیع، رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، حضرت امام خمینی، زید عمره
زمینی که انسان شک دارد غصبی است یا غیر غصبی، نماز خواندن در آن جایز است؟
بسمه تعالی، مانع ندارد.
[سؤال 1255] 586
بسمه تعالی 15 / 1 / 1362
مسئولین محترم دفتر استفتائات حضرت امام، مدّ ظله العالی
سلام علیکم، ان شاء الله در ظل توجهات حضرت ولی عصر (عج) در پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی موفق و مؤید باشید.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 76 این جانب چند مسألۀ شرعی دارم. خواهشمند است به آن ها جواب دهید.
1. من یک فرهنگی هستم. محل کارم در ادارۀ آموزش و پرورش می باشد. ساختمان این اداره، تازه تأسیس می باشد ـ بعد از انقلاب ساخته شده ـ و ما نماز ظهر و عصر را باید به علت دوری از مسجد و وقت اداری در نمازخانۀ اداره بخوانیم، برخی می گویند زمین این اداره غصبی است و دولت به زور آن را تصرف کرده و صاحبان زمین، ناراضی هستند و نماز در این اداره اشکال دارد. لطفاً وظیفۀ این جانب و دیگر همکارانمان را در این مورد روشن فرمایید.
ضمناً این زمین تا تقریباً 10 سال قبل کشت بوده و بعد از آن بلااستفاده مانده است.
بسمه تعالی، نماز و سایر تصرفات اشکال ندارد، مگر برای کسی که شخصاًیقین به غصب بودن محل داشته باشد.
2. برادر این جانب در جنگ تحمیلی شهید شده است و وصیت کرده که برای او نماز و روزۀ استیجاری به جای آورده شود. با توجه به این که در منطقه کسی نیست که نماز و روزۀ استیجاری به جای آورد و ضمناً در شهرهای دیگر، نماز و روزۀ هر سال، تقریباً 6 هزار تومان می باشد و اگر بخواهیم برای هر سال این مبلغ را پرداخت نماییم، حدود 60 هزار تومان می شود که امکان پرداخت این مبلغ وجود ندارد ـ زیرا شهید دارای سه فرزند و همسر می باشد ـ وظیفه چیست؟ لازم به یادآوری است که تا جایی که من می دانم، شهید نماز و روزه را به جای آورده است. خواهشمند است در این مورد هم وظیفۀ ما را روشن فرمایید. موفق و مؤید باشید.
بسمه تعالی، مقداری که شهید از ثلث ترکۀ خود برای نماز و روزه تعیین کرده، باید بر طبق وصیت در آن عمل شود.
[سؤال 1256] 587
بسمه تعالی
حضور رهبر عالی قدر انقلاب اسلامی سلام
بعد از عرض سلام، امیدوارم که خداوند متعال طول عمر آن رهبر عالی قدر را به انقلاب جهانی حضرت مهدی (عج) متصل بگرداند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 77 باری پدر گرامی! غرض از گرفتن وقت آن رهبر بزرگوار، طرح یک سؤال بود که چندی است مرا به خود واداشته است:
اگر ان شاء الله خداوند متعال قبول نماید یکی از اعضای جندالله هستم که در ارتش مشغول خدمت می باشم. نزدیک به شش ماه پیش بدون داشتن مجوز خرید مسکن، اقدام به خرید خانه ای محقر در جنوب شهر نمودم که نزدیک یک صد هزار تومان آن را کم داشتم؛ پنجاه هزار تومان آن را از افراد خیّر قرض نمودم و بقیۀ باقیمانده به هر دری که زدم نتوانستم پیدا کنم؛ تا زن و شوهری را پیدا نمودم که خود مستأجر بودند؛ به من اظهار داشتند که ما پنجاه هزار تومان داریم که صاحب خانه می گوید آن را بدهید و ماهیانه، هزار تومان از کرایۀ خود کم کنید؛ من به این زن و شوهر که دارای سه فرزند بودند گفتم پنجاه هزار تومان را به من بدهید و من ماهیانه، هزار تومان به شما بابت پول پرداخت می نمایم تا به صاحب خانه بدهید و ایشان نیز قبول نمودند و من در ازای پنجاه هزار تومان ماهیانه، هزار تومان به این زن و شوهر پرداخت می نمایم.
1. آیا نماز و دیگر عبادات ما در این خانه که بدون اجازۀ دولت اسلامی خریداری شده است درست می باشد؟
لازم به تذکر است که من تقاضای مجوز نموده ام؛ اما به علت داشتن امتیاز کم (در حدود 80 امتیاز)، از دادن مجوز ـ با وجود داشتن 12 سال سابقۀ سکونت در تهران ـ به این جانب خودداری نموده اند.
بسمه تعالی، نماز و تصرف در خانۀ مذکور مانع ندارد؛ ولی تخلف از مقررات جایز نیست.
2. آیا پولی که من به زن و شوهر نامبرده پرداخت می نمایم ربا محسوب می شود؟ اگر ربا محسوب می شود، من چه کنم؟ من به هر دری که زدم نتوانستم پول فوق را تهیه نمایم. امیدوارم که جواب نامه را بدهید تا مرا از تشویش و دلهره بیرون بیاورید.
بسمه تعالی، اصل پولی که قرض گرفته اید را باید بدهید و بهره، حکم ربا دارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 78 [سؤال 1257] ----> 6998
6. خانه ای که متعلق به یکی از افرادی است که در خارج کشور به سر می برد، آیا در این خانه برای خانواده ای که در آن به سر می برند و قبل از انقلاب نیز بوده اند و در نظر هست که از آن جا بروند ـ البته نه به خاطر قاعدۀ شرعی بلکه به دلیل دیگر ـ نماز دارد یا نه؟ یا به عبارت دیگر، این محل غصبی است یا نه؟
بسمه تعالی، اگر با اجازۀ مسئولین تصرف کردند و علم به غصب بودن ندارند اشکال ندارد.
[سؤال 1258] 588
بسمه تعالی
با تقدیم عرض سلام به پیشگاه محترم مرجع عالی قدر و فرماندۀ کل قوا و نایب بر حق مهدی موعود (عج)، پس از سلام، از آن مرجع عالی قدر خواهشمندم برای رفع مشکلات، به سؤالات زیر پاسخ بفرمایید.
1. اگر شخصی که قبلاً نزول پول می گرفته و آن طوری که خود شخص اظهار می دارد قبل از رفتن به مکه توبه نموده و پس از برگشتن، مسجد را با همان پول بنا نهاده، آیا برای نماز خواندن در همان مسجد و عزاداری اشکال دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، مانع ندارد؛ مگر آن که معلوم باشد در محلی که در نماز یا عزاداری، مورد تصرف است، مال حرام موجود است.
2. اگر در مسافرت داخل اتوبوس راننده موسیقی بگذارد، چون برای بعضی از شرکت ها ظاهراً هنوز انقلاب نشده، برای مسافر چون به ناچار سوار اتوبوس می شود، شنیدن موسیقی اشکالی دارد یا خیر؟ اگر اشکال دارد، مسافر پس از امر به معروف و نهی از منکر اگر مواجه شد که راننده ای گوشش بدهکار نبود، به چه کسی می تواند رجوع کند؟
بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.
3. با توجه به کمبود روحانیت و رفتن آن ها به جبهه ها آیا برای این که در قصبات و دور از شهرستان ها، در مساجد جوان ها جمع شوند و مسأله ای گفته یا تبلیغ دینی شود و یا برای این که جوان ها و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 79 نوجوان ها به برنامه ای خارج از مسجد مشغول نباشند، غیر روحانی می تواند با در نظر گرفتن مسائلی که عرض شد نماز جماعت را برگزار کند یا خیر؟
بسمه تعالی، در فرض عدم دسترسی به روحانی مانع ندارد.
[سؤال 1259] 589
بسمه تعالی 19 / 10 / 1361
محضر مبارک حضرت امام خمینی، مدّ ظله العالی، سلام علیکم ورحمة الله
این جانبان کارمندان ادارۀ کار اردبیل، در یک ساختمان استیجاری انجام وظیفه می نماییم. در مواقع ظهر در یکی از اتاق های آن مراسم نماز را به پا می داریم. از آن جایی که مدت قرارداد اجارۀ آن پایان یافته و این اداره کماکان برحسب سوابق، به مالک شخصی ملک، اجاره بها پرداخت می نماید، لکن راضی نبوده و هر آن یا خواستار افزایش اجاره بها می باشد و یا تخلیۀ آن را تقاضا می نماید، آیا نماز ما در چنین شرایطی صحیح می باشد یانه؟ توضیح این که کارمندان اداره، هیچ گونه نقشی در امور معامله ندارند. با آرزوی طول عمر آن امام عزیز و با آرزوی پیروزی لشکریان اسلام بر کفر جهانی در تمام ابعاد
بسمه تعالی، تا یقین به غصب پیدا نشود، تصرفات مانع ندارد.
[سؤال 1260] 590
بسمه تعالی
محضر مبارک حضرت امام، مدّ ظله العالی، سلام علیکم
ضمن آرزوی طول عمر برای آن امام بزرگوار، به عرض شریف می رساند که ساختمان آموزش و پرورش ورامین در مکانی واقع گردیده که بنا به اظهار جمعی از کارکنان این اداره قبلاً وقفی و محوطۀ قبرستان بوده که توسط رژیم طاغوت به زور، غصب و در آن ساختمان سازی شده است؛ ولی طبق نظر ادارۀ اوقاف شهرستان ورامین این محل فاقد وقف نامه بوده و توسط ادارۀ اوقاف به عنوان وقف، درخواست
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 80 ثبت به عمل آمده که پذیرفته شده و بعدها تفکیک گردیده و به دو قطعه تقسیم شده که یک قطعۀ آن، محل فعلی دبیرستان دخترانۀ فاطمیه و یک قطعۀ آن، ادارۀ آموزش و پرورش است و به موجب اسناد رسمی از بابت هر دو قطعه اجاره پرداخت می شود؛ و این مکان در حال حاضر در مرکز شهر واقع و آباد است. با توجه به مراتب فوق، استدعا می شود راهنمایی بفرمایید کار کردن و نماز خواندن در این اداره چه صورتی دارد؟ در صورت داشتن اشکال، تکلیف ما نسبت به نمازهایی که قبلاً خوانده شده چیست؟ خداوند تبارک و تعالی حافظ آن امام بزرگوار باشد، ان شاء الله
بسمه تعالی، تا احراز وقف بودن محل و غصب بودن مکان نشود، تصرف و نماز اشکال ندارد.
[سؤال 1261] 591
بسمه تعالی 15 / 2 / 1362
محضر مبارک حضرت امام خمینی بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران دامت برکاته
محترماً به عرض می رسد: در زمان رژیم سابق، گورستانی در جنب یک امامزاده وجود داشت که آن رژیم طبق معمول، آن را ساختمان نمود و اینک آن ساختمان (ادارۀ آموزش و پرورش ورامین بوده و یک دبیرستان دخترانه). با وجودی که هنگام ساختمان، استخوان های اموات را هر کسی آن جا می رفت مشاهده می کرد و حتی اشخاصی هستند که صاحبان اموات مذکور می باشند و در قید حیات هستند و با علم بر این که در نزدیکی همین اداره مسجد وجود دارد و با وجودی که اکنون دستور است که هنگام نماز باید دست از کار کشید و این فریضۀ الهی را انجام داد، آیا حضرت عالی اجازه می فرمایید در چنین ساختمانی نماز خوانده شود؟ و اگر جواب منفی است، افرادی که تا به حال نماز خوانده اند تکلیفشان چیست؟
از آن مقام محترم تقاضا می شود جواب این مسأله را هرچه زودتر مرقوم فرمایید که مورد ابتلا است. والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 81 بسمه تعالی، اگر علم به غصب بودن مکان نماز نباشد، نماز صحیح است و تحقیق لازم نیست.
[سؤال 1262] ----> 798
5. زمینی که در زمان طاغوت به زور گرفته شده است و الآن ادارۀ دولتی می باشد اقامۀ نماز جماعت در آن، چه حکمی دارد؟ البته صاحبش معلوم نیست.
بسمه تعالی، کسی که غصب بودن محل را نمی داند نمازش صحیح است.
[سؤال 1263] 592
بسمه تعالی 13 / 4 / 1361
دفتر امام خمینی، مدّ ظله
احتراماً؛ سند مالکیت ساختمان مشترک ادارات ثبت و دادگستری که در زمان رضا پهلوی شاه اسبق ساخته شده است پس از تجمیع حدود چند پلاک، به نام دولت صادر شده است. شخصی به عنوان تولیت بر وقف، یک باب دکان را در سال 1311 تقاضای ثبت نموده و سپس قائم مقام واقف و ادارۀ اوقاف مدعی شده اند که دکان مزبور، جزو محدودۀ ادارۀ ثبت و در محل تلفن خانه فعلی ثبت قرار دارد.
چون در سال های قبل، به علت احداث پارک سبز و میدان و شوارع اطراف توسط شهرداری و احداث ساختمان مشترک ثبت و دادگستری، تغییراتی در وضعیت پلاک های ثبتی ایجاد شده است، تشخیص این که ادعای مدعیان صحیح است یا نه و دکان مرقوم، در محدودۀ ساختمان مشترک مذکور قرار دارد یا خیر، ممکن نبوده و نیست؛ لذا مدعیان راهنمایی شده اند که از طریق مراجع قضایی نسبت به احقاق حقوق موقوفه اقدام نمایند که به موجب احکام صادره در مراحل بدوی و پژوهشی و فرجامی، محکوم به بی حقی شده اند.
اکنون کارکنان ادارۀ ثبت منطقه و شهرستان ساری در قسمتی از این ساختمان مشترک که با تلفن خانه (محل ادعای مدعی)، حدود هفت متر فاصله دارد، محلی را
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 82 برای نمازخانه اختصاص داده اند، ولی به علت شبهۀ مذکور تا کنون از برگزاری نماز در آن خودداری نموده و فقط به برگزاری تبلیغات مذهبی و جلسات وعظ و سخنرانی اکتفا نموده اند و در مساجد نزدیک اداره، به ادای فریضۀ نماز می پردازند.
علی هذا، بدین وسیله در مقام استفتا از حضرت امام برآمده اند تا چنانچه با شرح مراتب بالا و عنایت به این که مشهور است که معمولاً احداث ساختمان های دولتی در زمان سلطنت این شخص، توأم با کارهای اجباری (بیگاری) اشخاص بوده است، آیا برگزاری نماز در محل نمازخانۀ مذکور جایز می باشد یا خیر؟ خواهشمند است نظریۀ حضرت امام را امر به اعلام فرمایند.
بسمه تعالی، بدون علم به غصبیت، تصرف و نماز اشکال ندارد.
[سؤال 1264] 593
بسمه تعالی 8 / 7 / 1361
دفتر محترم حضرت امام خمینی مدّ ظله العالی
لطفاً نظر حضرت امام را در مورد مسائل ذیل مرقوم فرمایید:
1. اماکن عمومی مانند پادگان ها و خانه های سازمانی و مدارس و شرکت های مسکونی اداری و غیره که در زمان طاغوت، در مکان های غصبی ساخته شده، الآن نماز و غسل و نشستن در آن مکان ها چه صورت دارد؟ و اگر جایز نباشد، برای بعضی از افراد که مأموریت دارند و مجبورند، چه صورت دارد؟ در ضمن، مالکان این مکان ها به دو قسمت است: 1. شناخته می شوند. 2. شناخته نمی شوند. حکم هر دو را جداگانه خواستارند.
بسمه تعالی، اگر علم به غصب بودن مکان نباشد، نماز و تصرف اشکال ندارد.
2. آرم جمهوری اسلامی که از لفظ «جلاله» اخذ شده، حکم آن را دارد یا نه؟
بسمه تعالی، احتیاط مراعات شود.
3. روزنامه ها و مجلات امروز، به برکت انقلاب اسلامی، اکثراً حاوی روایت و آیات قرآن و اسماء خدا
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 83 و ائمه می باشد. آیا بسته بندی اشیای مغازه داران و انداختن آن ها به زباله دان چطور است؟
بسمه تعالی، باید از انداختن آن ها در مواضع هتک خودداری شود.
4. این گوشت های یخ زده که ما نمی دانیم ذبح شرعی شده یا نه، مصرف این ها در زمان فعلی چه صورت دارد؟
بسمه تعالی، اگر از بلاد کفر وارد می شود، در صورتی حکم به حلیت آن ها می شود که احتمال بدهند که واردکنندۀ مسلمان احراز تذکیۀ حیوان را کرده و آن را در دسترس مسلمین قرار داده است.
[سؤال 1265] ----> 5032
4. آیا نمازگزاردن در منزل شخصی که اطمینان نداریم خمس می دهد یا خیر، مجاز است؟
بسمه تعالی، در فرض عدم علم اشکال ندارد.
[سؤال 1266] 594
بسمه تعالی 3 / 10 / 1361
محضر مقدس حضرت آیت الله، امام خمینی، رهبر مستضعفان جهان، مدّ ظله
سلام علیکم، اولاً سلامتی آن زعیم عالی قدر و عظیم الشأن در پیشبرد اهداف انقلاب جمهوری اسلامی را از درگاه حضرت منان خواستارم. در دهکده ای زندگی می کنیم که مشکلی پیش آمده و از نظر دین مقدس اسلام جایز بودن یا نبودن آن را، آن فقیه عالی قدر معلوم فرمایند. شخصی است پاسدار، و حدود یک سال سرپرست بنیاد مستضعفان شهرستانی را عهده دار شد، در روستای ما شروع کرد به تجدید بنای مسجد محل، با خرج بیش از یک میلیون تومان (با توجه به این که در محل مسجدی موجود بوده و آن را خراب نموده) و همچنین ساختن حمام، با خرج بیش از 400 هزار تومان، خود این شخص در همین محل ساکن می باشد. چون ساکنین این محل اکثراً کشاورز و مستضعف هستند، برای آن ها این تعجب پیش آمد که این همه پول از چه راهی تهیه شده؟ در نتیجه از آقای پیش قدم این کار سؤال می شود که این همه پول
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 84 را چه اشخاصی به شما داده اند؟ در جواب می گوید: افراد خیّر. پس از گذشت مدتی، افراد محل به جست وجو پرداختند، مشخص شد که افراد خیّری وجود ندارند و معلوم نیست که پول از کجا آمده است. مردم در شک و تردید هستند، مسجد ـ که به گفته امام امت، سنگر است، سنگر را پر کنید ـ همیشه خالی از مردم است.
آیا نماز خواندن در چنین مسجدی جایز است؟
آیا غسل کردن در این حمام جایز است؟ البته هزینۀ این حمام را مردم پرداختند.
جواب را مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، در فرض سؤال، اشکال ندارد.
[سؤال 1267] 595
بسمه تعالی
زمین روستای ما بین مالکین زمین به چندین سهم تقسیم می شود و بعضی از مالکین ارض مهاجرت به کویت کرده و ساکن کویت می باشند و اکثر شرکا در خود همین روستا ساکنند شرکایی که در محل و در این روستا بوده اند حاضر به تقسیم زمین با آقایان کویتی نشده اند و در بین شرکا ساکن کویت که مالک زمین می باشند ایتام هم می باشد. خواهشی است که راه علاجی برای اهالی این روستا درست فرمایید که سپاس گزاریم ضمناً این محل از اثر این که سهم زمین حقّیت شرکا کویتی غصب کرده اند دارای مسجد که از شعائر بزرگ اسلام است نمی باشد وظیفه این اهالی لطفاً روشن فرمایند راجع به مقدمات نماز و خود نماز در صورت غصب بودن حقّیت شرکا کویتی. در پایان دوام عمر و عزت رهبر عظیم الشأن از خداوند تقاضا است.
بسمه تعالی، تصرف در ملک مشروع غیر منوط به اجازۀ مالک یا ولی شرعی او است و در ملک مشترک تصرف موقوف بر اجازۀ تمام شرکا است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 85 [سؤال 1268] ----> 274
3. زمینی که از طریق اصلاحات ارضی به کشاورزان فروخته شده و بدون رضایت مالک است، آیا نماز خواندن در آن بلامانع است؟
بسمه تعالی، مانع دارد.
[سؤال 1269] ----> 1196
3. در بعضی از منازل، افراد در دستگاه های برق منازل دست کاری نموده که برق مصرفی کمتر نشان داده می شود یا این که اصلاً نشان نمی دهد (البته در انگلیس) وضع نماز و غسل و سایر چیزها در این موارد چیست؟
بسمه تعالی، این کار را نکنند اگرچه برای غسل و نماز ضرر ندارد ولی ضمان دارد.
[سؤال 1270] ----> 1517
2. اگر کسی در پشت جبهه، اتاقی یا سنگری بسازد و از وسیلۀ دهاتی که فعلاً غیر مسکونی است و وسیله هایش به هم پاشیده، استفاده کند و کف آن را از بلوک آن دهات و روی بلوک ها را با کاه گلی که کاه آن مال آن دهات می باشد و معلوم نیست که صاحبانش اجازه داده اند یانه، در این صورت، نماز روی کاه و بلوک آن دهات صحیح است یا باطل؟ تکلیف ما را معین بفرمایید.
بسمه تعالی، اگر ضرورت باشد، نماز صحیح است.
[سؤال 1271] 596
بسمه تعالی 12 / 10 / 1361
خدمت حضرت آیت الله، نایب الامام، روح الله الموسوی الخمینی، دامت برکاته
آیا خواندن نماز در زمین های عراق که به دست سربازان امام زمان (عج) فتح شده صحیح است یا نه؟ یعنی زمین غصبی محسوب می شود یا نه؟
بسمه تعالی، صحیح است.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 86 [سؤال 1272] ----> 5087
2. در مقر مرکزی ما نمازخانه ای احداث کردیم که داخل منزل مردم می باشد؛ یعنی اکثر سنگرها و مقرها داخل منزل مردم است؛ و برای فرش آن و جانماز و قرآن کریم و غیره از مسجدی که نزدیکی آن می باشد وسایل آوردیم و روی فرش مسجد و جانماز و مهر آن نماز می خوانیم؛ لطفاً مورد شرعی خانه و فرش را بفرمایید.
بسمه تعالی، اگر ضرورت بوده نماز صحیح است.
[سؤال 1273] ----> 5087
3. چون این جانب وسایل نمازخانه را درست کردم اگر اشکال دارد وضعیت من چگونه است؟ نمازهای افرادی که در آن جا به جماعت خوانده اند، من باید قضا نمایم با این که امام جماعت شخص دیگری بوده است؟
بسمه تعالی، لازم نیست.
[سؤال 1274] 597
بسمه تعالی 4 / 6 / 1361
محضر مبارک رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی، سلام علیکم
پس از سلام و آرزوی تعجیل در فرج امام عصر (عج)؛ سؤالی برای حقیر پیش آمده که خدمت حضرت عالی ارائه می دهم. همان طوری که در رسالۀ حضرت عالی موجود می باشد، در مکان غصبی نمی شود نماز خواند، در جبهه که پیشروی می کنند حکمش چگونه می باشد؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد و مربوط به مسأله ذکر شده نیست.
[سؤال 1275] 598
بسمه تعالی
دفتر امام خمینی
پس از تقدیم عرض سلام و آرزوی پیروزی برای رزمندگان و طول عمر امام عزیز
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 87 بدین وسیله به اطلاع می رساند: گروهی از رزمندگان مستقر در شرق بصره (خاک عراق)، با خاک عراق مهر نماز درست کرده و در منطقۀ عملیاتی استفاده می کنیم. آیا از این مهرها که از خاک عراق تهیه شده است، در پشت جبهه و کلاً در خاک ایران و یا در شهرهای دوردست می توان جهت نماز استفاده کرد یا خیر؟
لازم به توضیح است که آن مهرها از خاک های بیابان های عراق که ظاهراً بدون استفاده بوده تهیه شده است.
بسمه تعالی، اشکال ندارد؛ ولی عنوان تبرک و تربت ندارد.
[سؤال 1276] 599
بسمه تعالی 11 / 9 / 1361
حضور مسئول محترم دفتر امام خمینی
با عرض سلام، چند لحظه ای مزاحم اوقاتتان می گردم و امیدوارم که خداوند به شما توفیق خدمت و سلامتی عنایت نماید.
1. حقیر تا چند ماه قبل در خدمت پدر و مادر و خانواده ام زندگی می کردم؛ و پدرم از دو سال پیش جهت حلال کردن مال خود، سال تعیین کرده اند و خمس داده اند. حال می خواستم نظر حضرت امام را در مورد نماز و روزه و دیگر عبادات خودم در چند سالی که خمس مال را پدرم نداده بودند و سالی را تعیین نکرده بودند جویا شوم تا تکلیفی برایم مشخص شود.
بسمه تعالی، صحیح است.
[سؤال 1277]
2. مدت چند ماهی است که جهت ادامۀ تحصیل، به شهرستانی نزد مادربزرگم رفته ام و خرج زندگی ما به طور شراکتی است. مادربزرگم نفقه بگیر پسرش می باشد. از طرفی پسرش، سالی تعیین نکرده و خمس نمی دهد و مادربزرگم هم که نفقه بگیر می باشد همین طور است. حال می خواهم بدانم باید به چه نحو عمل نمایم؟ آیا
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 88 عبادات حقیر در این خانه و زندگی، صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، اگر یقین ندارید که در خانه یا فرشی که روی آن نماز می خوانید خمس هست نماز شما صحیح است.
[سؤال 1278] 600
بسمه تعالی
حضور محترم رهبر و مرجع عظیم القدر، نایب الامام، خمینی عزیز، دامت برکاته
سلام علیکم ورحمة الله وبرکاته، مستدعی است جواب سؤال های زیر را بدهید.
1. پدرم حدود 40 سال دارد و تا به حال یک قران خمس نداده است. حاصل دست رنجش یک خانه و چیزهای دیگر است. آیا نماز خواندن در این خانه اشکال دارد؟ در چه صورت اشکال ندارد؟
بسمه تعالی، تا یقین به خرید خانه با پول غیر مخمس حاصل نشود، نماز اشکال ندارد و در صورت یقین باید به حاکم شرع مراجعه و اذن بگیرند.
2. حقیر حدود 7 ماه است که عضو سپاه پاسداران شده ام و تا به حال ده روز به جبهه رفته ام و بقیۀ اوقات مشغول امور فرهنگی سپاه بوده ام. با وجودی که نرفتن من به جبهه خللی در سد دفاعی مسلمین حاصل نمی کند، علاقه مندم که به جبهه بروم، ولی والدینم مخالفت می کنند. آیا مخالفت با آن ها جایز است؟ در چه صورتی جایز است؟
بسمه تعالی، اگر مقررات، رفتن به جبهه را ایجاب نمی کند، سعی کنید رضایت والدین را تحصیل نمایید.
[سؤال 1279] ----> 2068
11. آیا تکلیف مبلّغین در قراء تقسیم اراضی شده از نظر نماز و غیره چیست و وظیفه مردم چگونه است؟
بسمه تعالی، تصرفات در ملک غیر موقوف بر اجازۀ مالک است و اگر علم به مالک بودن غیر ذی الید ندارد با اجازۀ ذی الید تصرف اشکال ندارد و
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 89 توقف در مرافق عامه مانند مساجد و تکایا در صورتی که علم به غصبیت در بین نباشد مانع ندارد.
[سؤال 1280] 601
بسمه تعالی
خدمت محترم و بسیار عزیز رهبر مسلّم مسلمین جهان، امام خمینی
محترماً، معروض می دارد که چندی است با دوستان بر سر غصبی بودن یا نبودن زمین های اماکن دولتی مثل زمین دانشگاه صنعتی شریف بحث داریم. لذا مسأله را به این صورت مطرح می نماییم: تکلیف نمازهای انسان در اماکن دولتی (مثلاً دانشگاه صنعتی شریف) که به احتمال زیاد روی زمین های غصبی ساخته شده اند چیست؟
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، تا علم به غصب بودن حاصل نشود حکم غصب مترتّب نیست.
[سؤال 1281] 602
بسمه تعالی
محضر محترم حضرت آیت الله امام خمینی، دام ظله العالی، استدعا می شود به دو سؤال پاسخ بفرمایید:
1. این جانب مدت یک ماه از طرف جهاد سازندگی خراسان به سوسنگرد اعزام شدم. شهر سوسنگرد بر اثر جنگ ایران و عراق به کلی ویران شده، فقط چند منزل مسکونی تقریباً سالم تر مانده که جهاد، با قدری تعمیرات، به صورت قابل استفاده در آورده و از آن ها استفاده می نماید؛ در صورتی که صاحبان و مالکین آن ها در شهر نبوده و از استفادۀ منازلشان به دست غیر، اطلاع نداشته و اگر هم مطلع شدند و به محل آمدند، صراحتاً اعلام نکردند که آن ها در اختیار جهاد سازندگی باشد؛ بلکه می گفتند: مواظب باشید خراب تر نشود و از این گونه حرف ها؛ حالا بفرمایید نمازهایی که در آن
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 90 منازل و اماکن خوانده شده صحیح است یا خیر؟
بسمه تعالی، با احراز رضایت صاحبان منازل ـ ولو به شاهد حال ـ تصرف مانع ندارد.
2. مردم، آذوقه و پوشاک از پشت جبهه ها برای رزمندگان ارسال می دارند و ما که برای جنگیدن نرفته بودیم، بلکه آن جا ستاد پشتیبانی از جبهه های جنگ بوده، آیا استفادۀ ما از آذوقه و پوشاک که در روی آن ها نوشته شده: «مخصوص رزمندگان و به امید پیروزی» استفادۀ ما از آن ها به چه صورت می باشد؟
بسمه تعالی، با اجازۀ مسئولین اشکال ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 2صفحه 91