پرتال امام خمینی (س) / استفتائات

سؤال: یکی از احکام مربوط به احرام زن در حج تمتع این است که صورت زن نباید پوشیده شود بر همین اساس گفته شده که هنگام پوشیدن و بیرون آوردن مقنعه و روسری نباید اینها به صورت بخورد. اینجانب یک دستم مشکل دارد و نمی توانم از آن استفاده کنم و هنگام پوشیدن یا در آوردن مقنعه هر کاری می کنم باز هم به صورتم می خورد. تکلیف اینجانب چیست؟ بنده مقلد حضرت امام خمینی ره هستم. با احترام و تشکر

پاسخ کارشناس:

به نظر امام خمینی (س) یکی از محرمات احرام است «پوشاندن زن صورت خود را با نقاب و برقع و مانند این‏‌ها حتی بادبزن.» [۱] و «احتیاط (واجب) آن است که روی خود را با چیزهایی که متعارف هم نیست نپوشاند مانند گیاه و گِل. و قسمتی از صورت در حکم تمام آن است، ولی گذاشتن دو دستش را بر صورتش‏ جایز است. و برای خواب صورت را روی بالش و مانند آن گذاشتن مانعی ندارد.» [۲] همچنین «جایز است برای رو گرفتن از نامحرم چادر یا جامه را که به سر افکنده پایین بیندازد تا محاذی بینی، بلکه چانه، بلکه در صورت احتیاج تا گردن و چیزی بر او نیست.» [۳] البته «پوشاندن سر برای نماز بر زن واجب است، و پوشاندن مقداری از اطراف صورت به عنوان مقدمه (پوشاندن سر)، واجب است، لیکن وقتی از نماز فارغ شد فوراً باید آن را از روی (اطراف) صورتش بردارد.» [۴] به هر حال «بر پوشاندن صورت، و فاصله نینداختن میان لباس و صورت کفّاره نیست؛ اگر چه در هر دو صورت، احوط (استحبابی) است.» [۵] به بیان دیگر «بعضی برای دور نگه نداشتن جامه را از صورت کفاره لازم دانسته‏‌اند، و آن احوط است گرچه اقوا واجب نبودن آن است.» [۶]

با این اوصاف در مورد سؤال امام خمینی (س) معتقد به احوط استحبابی بوده و می‌فرمایند: (برای زن در حال احرام) «بهتر آن است که آن چیزی را که در موقع حاجت از سر پایین می‏‌اندازد با دست یا چیز دیگر دور از رو نگه دارد که به صورت نچسبد، بلکه این کار احوط است.» [۷] 

۱۴۰۲/۰۳/۲۱ - محمد ساعدی

[۱] موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۲، تحریرالوسیله، ج۱، ص۴۴۹، کتاب الحج، القول فی تروک الاحرام، الثامن عشر، موسسة تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی (قدس سره) - ایران - تهران، چاپ: ۳، ۱۴۳۴ ه.ق.

[۲] همان.

[۳] موسوعة الإمام الخمینی، ج ۳۱، مناسک الحج (بالعربیة)، مناسک حج، ص۲۳۹، مسأله ۶، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) - ایران - تهران، چاپ: ۹، ۱۳۹۲ ه.ش.

[۴] موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۲، تحریرالوسیله، ج۱، ص۴۴۹، کتاب الحج، القول فی تروک الاحرام، مسألة ۳۴، موسسة تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی (قدس سره) - ایران - تهران، چاپ: ۳، ۱۴۳۴ ه.ق.

[۵] موسوعة الإمام الخمینی، ج ۲۲، تحریرالوسیله، ج۱، ص۴۵۰، کتاب الحج، القول فی تروک الاحرام، مسألة ۳۶، موسسة تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی (قدس سره) - ایران - تهران، چاپ: ۳، ۱۴۳۴ ه.ق.

[۶] موسوعة الإمام الخمینی، ج ۳۱، مناسک الحج (بالعربیة)، مناسک حج، ص۲۳۹، مسأله ۸، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) - ایران - تهران، چاپ: ۹، ۱۳۹۲ ه.ش.

[۷] موسوعة الإمام الخمینی، ج ۳۱، مناسک الحج (بالعربیة)، مناسک حج، ص۲۳۹، مسأله ۷، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) - ایران - تهران، چاپ: ۹، ۱۳۹۲ ه.ش.